Jeśli odczuwasz objawy, które mogą sugerować raka płuca, koniecznie udaj się na wizytę lekarską.
Ścieżkę pacjenta przygotowała
Kierownik Oddziału Onkologii Klinicznej z Pododdziałem Dziennej Chemioterapii Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów w Poznaniu.
• badanie podmiotowe (wywiad lekarski) oraz przedmiotowe (badanie fizykalne) • badania laboratoryjne (morfologia, CRP, kreatynina, bilirubina, aminotransferazy) • rtg klatki piersiowej – pamiętaj, iż prawidłowy wynik badania rentgenowskiego przy utrzymujących się, bądź nawracających niepokojących objawach powinien spowowować skierowanie do lekarza specjalisty chorób płuc celem dalszej diagnostyki, w tym między innymi skierowania na tomografię komputerową klatki piersiowej
W przypadku nieprawidłowego wyniku badania rentgenowskiego klatki piersiowej sugerującego obecność nowotworu płuc, twój lekarz POZ powinien skierować Cię do specjalisty chorób płuc (pulmonologa) bądź do specjalisty onkologii klinicznej (onkologa). Tam przeprowadzona będzie diagnostyka pogłębiona, kóra pozwoli na postawienie dokładnego rozpoznania, oceny stopnia zaawansowania klinicznego choroby a także dobrania odpowiedniego sposobu leczenia. Lekarz POZ powinien założyc Ci kartę DILO (zielona karta, karta szybkiej diagnostyki onkologicznej), co pozwoli na skrócenie czasu oczekiwania na konsultację specjalistyczną (u pulmonologa lub onkologa).
Specjalista (pulmonolog lub onkolog) zleci dodatkowe badania obrazowe, na podstawie których będzie mógł potwierdzić (lub wykluczyć) obecność nowotworu a także określić stopień zaawansowania. W przypadku potwierdzenia obecności zmian w badaniach obrazowych konieczne będzie pobranie materiału do badania histopatologicznego celem określenia podtypu raka płuca.
Poradnik o raku jajnika
Stworzyłyśmy dla Ciebie poradnik, w którym znajdziesz wszystkie informacje o objawach, diagnostyce i leczeniu raka jajnika. Możesz ggo pobrać i wydrukować.
1.31MB
Pamiętaj!
vvvvvvvvvvvvvnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
nnnnnnnn
BADANIA ZLECANE W CELU POTWIERDZENIA OBECNOŚCI NOWOTWORU I OKREŚLENIA STOPNIA ZAAWANSOWANIA PROCESU NOWOTWOROWEGO
Poniżej znajdziesz badania pod kątem raka płuca, które może zlecić lekarz.
Pamiętaj, że badania dobierane są do indywidualnych potrzeb i sytuacji pacjenta. Nie wszystkie z nich muszą zostać wykonane w każdym przypadku.
Tomografia komputerowaZwińRozwiń
Tomografia Komputerowa – zaawansowane badanie diagnostyczne, polegające na wykonaniu kilku tysięcy zdjęć określonego narządu/narządów przez nowoczesny aparat rentgenowski, pod rożnymi kątami i płaszczyznami, które komputer łączy w trójwymiarowy obraz. Badanie wykonuje pracownia Tomografii Komputerowej, na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza. Tomografia Komputerowa pozwala wykryć możliwe nieprawidlowości i okkreślić dokładne umiejscowienie, monitorować skuteczność leczenia. Tomografia klatki piersiowej jest podstawowym badaniem wykonywanym przy podejrzeniu raka płuca. Tomografia komputerowa pozwala na wykluczenie bądź potwierdzenie obecności patologicznej masy oraz na ocenę jej lokalizacji względem narządów klatki piersiowej czy ściany klatki piersiowej, co może ułatwić lekarzowi podjęcie decyzji o wykonaniu biopsji przez ścianę klatki piersiowej (odnośnik). Optymalnie powinno wykonać się tomografię z objęciem nadbrzusza (wątroba, nadnercza) lub dodatkowo tomografię jamy brzusznej. Może ona wykazać, czy rak rozprzestrzenił się do wątroby, nadnerczy lub innych narządów. Tomografia komputerowa głowy pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie obecności przerzutów w mózgu. W tomografii stosuje się kontrast jodowy podawany dożylnie. Kontrast pomaga uzyskać dokładniejszy obraz obszarów ocenianych podczas badania. Przed zleceniem badania tomografii komputerowej z kontrastem konieczne jest upewnienie się, że nerki pacjenta pracuja prawidłowo (oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi).
Rezonans magnetycznyZwińRozwiń
Zaawansowane badanie obrazowe polegające na generowaniu fal magnetycznych przez cząsteczki wody pod wpływem fal radiowych. Sygnał jest wychwytywany i przetwarzany komputerowo. Badanie jest przeprowadzane w Pracowni Rezonansu Magnetycznego. Rezonans Magnetyczny pozwala wykryć możliwe nieprawidłowości i określić dokładne umiejscowienie, monitorować skuteczność leczenia. Możesz otrzymać skierowanie na rezonans magnetyczny mózgu, kości lub innych narządów. Rezonans magnetyczny wykorzystuje silny magnes połączony z komputerem. Ta technologia pozwala na wykonanie dokładnych zdjęć ocenianych obszarów. Badanie rezonansu magnetycznego mózgowia pozwala na wykrycie zmian przerzutowych, których nie widać w tomografii komputerowej, rezonans magnetyczny kośćca pozwala na dokładną i jednoznaczną ocenę całego kośćca, a rezonans magnetyczny jamy brzusznej pozwala na odróznienie zmian łagodnych (torbiele, naczyniaki) od przerzutów w przypadku, gdy badanie tomografii komputerowej nie daje jednoznacznej odpowiedzi
Badania rentgenowskieZwińRozwiń
Badanie rentgenowskie kości sprawdza, czy doszło do powstania przerzutów w kościach. Jeśli jest to badanie izotopowe, to otrzymasz zastrzyk z małej ilości radioaktywnej substancji, która wraz z krwią dostaje się do kości. Skaner wykrywa i mierzy stopień promieniowania oraz robi zdjęcia kości, by sprawdzić ich stan. Przerzuty w kościach zwykle są także widoczne w tomografii komputerowej klatki piersiowej czy jamy brzusznej.
Pozytonowa emisjaZwińRozwiń
Ta metoda pozwala sprawdzić, czy nowotwór dał przerzuty (jeśli inne badania tego nie wykazały). Jest konieczny, jeśli lekarz planuje leczenie radykalne (zabieg chirurgiczny lub chemioradioterapię). Badanie PET jest również kluczowe, jeśli w tomografii komputerowej wykryto guzek w płucu (o średnicy powyżej 10 mm), ale nie daje ona pewności co do jego charakteru Otrzymujesz zastrzyk z małą ilością substancji radioaktywnej i glukozą. Maszyna robi zdjęcia komputerowe glukozy zużywanej przez komórki organizmu. Komórki nowotworowe zużywają glukozę szybciej niż komórki zdrowe, a obszary z nowotworem są jaśniejsze na zdjęciach. Pamiętaj, że badanie PET nie powinno być wykonywane w celu wykluczenia przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym – mózg sam w sobie ma bardzo wysoki metabolizm glukozy, toteż przerzuty mogą nie być widoczne. W celu wykluczenia/potwierdzenia obecności przerzutów w mózgowiu powinno się wykonać tomografie komputerową, lub lepiej rezonans magnetyczny głowy z kontrastem.
Twoje wyniki okazały się niepokojące (i)/mogą wskazywać na raka?
Jeżeli twoje wyniki badań obrazowych okazały się niepokojące i stwierdzono w nich obecność zmian sugerujących nowotwór, konieczne będzie potwierdzenie nowotworu badaniem histopatologicznym lub cytologicznym. Istnieje klika sposobów pobrania materiału do badania histopatologicznego czy cytologicznego;
BronchofinreskopiaZwińRozwiń
Badanie endoskopowe dróg oddechowych, wykonywane za pomocą bronchoskopu, specjalnego urządzenia wprowadzonego przez nos lub usta. Pozwala na uwidocznienie zmian nowotworowych znajdujących się wewnątrz większych oskrzeli oraz na pobranie za pomocą szczypczyków fragmentu guza do badania histologicznego. Pamiętaj, że w przypadku gdy badanie nie wykazuje obecności zmian patologicznych wewnatrz oskrzela, nie oznacza to, że nie chorujesz na raka płuca. Zmiany mogą być zlokalizowane obwodowo, w mniejszych oskrzelach, co nie pozwala na ich uwidocznienie za pomocą bronchoskopu. W tej sytuacji ważne jest pobranie tzw. popłuczyn oskrzelowych – istnieje prawdopodobieństwo, że będą tam znajdowały się złuszczone komórki nowotworowe, co pozwoli na potwierdzenie rozpoznania, ale nie powinno zwolnić lekarza z konieczności uzyskania materiały histologicznego (próki guza)
Rak płuca jest chorobą niejednorodną, różnić się może podtypem histologicznym, agresywanością (stopniem zróżnicowania) oraz obecnością predykcyjnych czynników molekularnych (takich jak obecność mutacji w genie EGFR, rearanżacji w genach ALK, ROS1 czy ekspresji białka PD-L1 na powierzchni komórek nowotworowych). Dlatego jednym z najistotniejszych elementów diagnostyki jest postawienie rozpoznania histologicznego. Jeśli postawiono już rozpoznanie raka płuca, w części przypadków pulmonolog lub onkolog może poprosić o dostarczenie bloczka parafinowego celem dalszych badań. Bloczek parafinowy to zatopione w parafinie fragmenty tkanki nowotworowej pobrane podczas bronchoskopii czy biopsji gruboigłowej. Jest on kluczowy w diagnostyce molekularnej i poszukiwaniu czynników predykcyjnych, a wiec w doborze najlepszej i najbardziej skutecznej terapii. Komórki nowotworowe mogą być także pobrane na tzw. cytoblok i są wtedy oceniane są pod mikroskopem oraz wykonywane są dodatkowe badania
tzw. barwienia czy badania immunohistochemiczne celem określenia typu nowotworu. Cytoblok to zatopione w parafinie odwirowane komórki nowotworowe uzyskane np. z wysięku opłucnowego czy tez biopsji cienkoigłowej drogą EBUS. Wykonanie cytobloku umożliwia wykonanie wiekszej ilości badań niż sam preparat cytologiczny na szkiełku.