Znajdziesz tu ścieżkę pacjenta, która zawiera informacje na temat diagnostyki i leczenia.
Treści, które znajdują się na stronie zostały opracowane zgodnie z najnowszymi obowiązującymi standardami medycznymi. Pamiętaj, jednak że każdy przypadek jest inny, dlatego o wszystko dopytuj swojego lekarza. Trzymamy za Ciebie kciuki!
Ostatnia aktualizacja: 29 lutego 2024
Czym są i jakie objawy mogą dać ostre białaczki?
Nazwa tych chorób mówi nam wiele. Określenie „ostre”, sugeruje, że do ich rozwoju dochodzi nagle, nawet w ciągu kilku tygodni czy nawet dni. To prawda, ostre białaczki są agresywne i postępują szybko. Chorzy wymagają pilnej diagnostyki i jak najszybszego podjęcia leczenia. Czym właściwie jest ostra białaczka? To nowotworowy rozrost młodych, niedojrzałych komórek krwi (tzw. blastów), które nie są w stanie prawidłowo funkcjonować i zastępować zdrowych komórek krwi. W zależności od rodzaju komórek, które są zaangażowane w proces nowotworowy, ostre białaczki dzielimy na dwie główne kategorie: ostrą białaczkę limfoblastyczną (ALL – ang. acute lymphoblastic leukemia) i ostrą białaczkę szpikową (AML – ang. acute myeloid leukemia). Wspólną cechą obu chorób jest tzw. „naciekanie szpiku”, czyli wypieranie prawidłowych komórek układu krwiotwórczego i „zajmowanie ich miejsca” przez blasty.
Jakie objawy mogą dać ostre białaczki?
W przypadku obu ostrych białaczek, pierwsze objawy są niecharakterystyczne. Możesz doświadczać stanów gorączkowych lub podgorączkowych, potów, braku apetytu, bóli brzucha spowodowanych powiększeniem śledziony lub/i wątroby. Czasami dochodzi do zajęcia narządów/tkanek pozaszpikowych, co objawia się najczęściej przerostem dziąseł, guzkami w obrębie skóry, rzadziej powiększeniem węzłów chłonnych, wątroby, śledziony, czy też patologicznymi objawami neurologicznymi przy zajęciu ośrodkowego układu nerwowego.
Do najczęstszych objawów ostrych białaczek należą:
- niedokrwistość – powoduje osłabienie, zawroty głowy, zmniejszoną tolerancję wysiłku, szybkie bicie serca, omdlenia;
- małopłytkowość – objawia się krwawieniem z dziąseł, z nosa, dróg rodnych, z przewodu pokarmowego, nadmierną łatwością do powstawania siniaków;
- neutropenia – jest to znaczące obniżenie poziomu białych krwinek odpowiadających za odporność organizmu na patogeny. Prowadzi do zakażeń jamy ustnej, nadżerek w obrębie jamy ustnej, zapaleń migdałków podniebiennych, zapaleń płuc i innych infekcji;
- objawy nieswoiste – poty nocne, osłabienie, gorączki o niewyjaśnionej przyczynie, bóle kostne, bóle brzucha (związane często z powiększeniem wątroby i/lub śledziony);
- zajęcie narządów/tkanek pozaszpikowych – przerost dziąseł, nacieki/guzki w obrębie skóry, rzadziej powiększone węzły chłonne.
Leczenie ostrych białaczek powinno być podjęte jak najszybciej po postawieniu diagnozy i przygotowaniu chorego do leczenia. Opóźnienie w leczeniu może mieć wpływ na rokowanie i wynik Twojej terapii. Musisz być pod opieką wyspecjalizowanego zespołu medycznego, który posiada doświadczenie w leczeniu białaczek. Wybór odpowiedniego ośrodka jest sprawą kluczową.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na ostre białaczki i profilaktyka:
Ostre białaczki stanowią około 2% wszystkich nowotworów. Szacuje się, że przeciętny wiek chorych w momencie rozpoznania ostrej białaczki szpikowej (AML) wynosi 67 lat. Chociaż choroba ta może występować także u ludzi młodych, statystyki zachorowań zdecydowanie rosną z wiekiem. Ostre białaczki limfoblastyczne (ALL) najczęściej występują u dzieci – stanowią aż 80 procent przypadków białaczek wieku dziecięcego. Znacznie rzadziej występują u dorosłych, a jeśli już, częściej dotykają osób w wieku starszym.
Tak naprawdę nie wiemy jakie są przyczyny zachorowania na ostre białaczki. Podejrzewa się, że częstsze występowanie tych chorób może być związane z takimi czynnikami jak:
- narażenie na kontakt z toksycznymi substancjami (farby, kleje lakiery);
- narażenie na promieniowanie jonizujące;
- palenie tytoniu;
- przebyty wcześniej inny nowotwór i leczenie cytostatykami;
- uwarunkowania genetyczne (skłonność do powstawania mutacji).
Program profilaktyczny
Nie istnieje żaden konkretny program profilaktyczny dla ostrych białaczek. Jako działania profilaktyczne możesz wykonywać kontrolną morfologię krwi obwodowej przynajmniej raz w roku, a najlepiej dwa razy w roku. Pamiętaj jednak, że ta grupa chorób rozwija się szybko (w ciągu 2-3 miesięcy).
Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30 od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-19:00
W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad interwentki kryzysowej, w czwartki i w piątki – również dietetyczki. Od wtorku do czwartku (w godz. 17:00-20:00) dyżuruje także koordynator onkologiczny.