Znajdziesz tu ścieżkę pacjenta, która zawiera informacje na temat diagnostyki i leczenia.
Treści, które znajdują się na stronie zostały opracowane zgodnie z najnowszymi obowiązującymi standardami medycznymi. Pamiętaj, jednak że każdy przypadek jest inny, dlatego o wszystko dopytuj swojego lekarza. Trzymamy za Ciebie kciuki!
Ostatnia aktualizacja: 29 lutego 2024
Jakie objawy dają chłoniaki agresywne?
Chłoniaki agresywne to choroby należące do grupy tzw. chłoniaków nieziarniczych (NHL). Wywodzą się z dojrzałych komórek układu chłonnego (limfocytów) – czyli krwinek białych, które biorą udział w odpowiedzi obronnej naszego organizmu i chronią nas m.in. przed infekcjami. Jak sama nazwa wskazuje, chłoniaki agresywne charakteryzują się szybkim tempem wzrostu i rozprzestrzenia się, dlatego wymagają szybkiej diagnostyki i pilnego włączenia leczenia. W przypadku tej grupy chorób szczególnie liczy się czas! Im szybciej otrzymasz diagnozę i rozpoczniesz leczenie, tym lepsze będą Twoje rokowania i wyniki terapeutyczne.
Chłoniak Burkitta
Chłoniak Burkitta jest bardzo rzadkim i bardzo złośliwym nowotworem układu chłonnego, wywodzącym się z dojrzałych limfocytów B ośrodków rozmnażania grudek chłonnych o niezwykle szybkiej dynamice podziałów komórek.
Ten typ nowotworu występuje głównie u osób młodych: dzieci i młodzieży, (najczęściej u osób żyjących w regionie Afryki Równikowej).
Objawem tej choroby jest szybko rosnący guz w obrębie jamy brzusznej, śródpiersia, migdałków i żuchwy.
Diagnostyka tego chłoniaka powinna być bardzo szybka, leczenie natychmiastowe. Najczęściej jest ono oparte na złożonych programach chemioterapii i przeciwciał anty-CD20.
Pierwotny chłoniak ośrodkowego układu nerwowego
Pierwotny chłoniak ośrodkowego układu nerwowego (PCNSL) jest rzadkim, agresywnym typem chłoniaka nieziarniczego, występującym w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), który obejmuje mózg, rdzeń kręgowy i gałki oczne. Nowotworowe limfocyty w PCNSL nazywane są limfocytami B-komórkowymi.
PCNSL rozwija się, gdy nowotworowe limfocyty B (komórki B) tworzą się w tkance limfatycznej mózgu i/lub rdzenia kręgowego. PCNSL. Może również rozpocząć się w oponach mózgowych lub w oczach (chłoniak oczny).
Najczęściej występuje u osób w wieku od 50 do 60 lat (średni wiek rozpoznania wynosi około 60 lat), jednak może wystąpić w każdym wieku.
Objawy chłoniaka są związane z pracą mózgu i rdzenia kręgowego. Mogą obejmować zmiany widzenia,
dezorientację, zaburzenia pamięci, zmiany świadomości,
trudności w mówieniu, zmiany nastroju lub osobowości,
drgawki, mrowienia, trudności w chodzeniu i poruszaniu się.
Chłoniak rozlany z dużych limfocytów B
Chłoniaki rozlane z dużych komórek B (DLBCL) to grupa nowotworów układu chłonnego wywodząca się z dojrzałych, obwodowych limfocytów B. Są
najczęściej występującą grupą chłoniaków spośród wszystkich nowotworów układu chłonnego
(ok. 35%), w tym chłoniaków agresywnych (ok. 80%).
Poza objawami ogólnymi jak gorączka, osłabienie, poty nocne, najczęstszym objawem chłoniaka DLBCL jest powiększenie jednego lub wielu węzłów chłonnych. Mogą być one bolesne, twarde i rosnące w szybkim tempie. Chłoniak DLBCL może rozprzestrzeniać się poza węzły chłonne i zająć inne narządy: wątrobę, śledzionę, kości, układ nerwowy, płuca czy przewód pokarmowy. Mogą wówczas występować objawy związane z danym narządem: ból brzucha, trudności w oddychaniu, bóle kości, problemy neurologiczne itp. W niektórych przypadkach chłoniak DLBCL może powodować objawy skórne, jak swędzenie, zmiany skórne lub guzki podskórne.
Chłoniak z komórek płaszcza
Chłoniak z komórek płaszcza (płaszcz – strefa zewnętrzna grudki chłonnej, w której znajdują się małe limfocyty) jest chorobą wykazującą cechy z pogranicza chłoniaków o przebiegu przewlekłym i agresywnym. Stanowiącą około 6-10% wszystkich chłoniaków.
Występuje głównie u ludzi starszych, z przewagą mężczyzn. Powiększenie węzłów chłonnych jest powszechnym objawem chłoniaka z komórek płaszcza. Węzły chłonne mogą być powiększone, bolesne i twarde. Chłoniak z komórek płaszcza może powodować powiększenie śledziony i wątroby co może wywołać dyskomfort brzuszny lub ból, żółtaczkę lub zaburzenia czynności wątroby.
W zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego: ból głowy, zaburzenia równowagi, zaburzenia widzenia, drętwienie kończyn lub zmiany zachowania.
Chłoniak z obwodowych limfocytów T
Chłoniaki z obwodowych komórek T stanowią 10-12% chłoniaków występujących u dorosłych w Europie i Ameryce, częściej chorują na nie mieszkańcy Azji.
Choroba objawia się powiększeniem węzłów chłonnych lub zajęciem innych narządów. W przebiegu chłoniaków z obwodowych komórek T często występuje zespół hemofagocytozy (niszczenia krwinek przez makrofagi i monocyty – komórki krwi usuwające mikroorganizmy i martwe tkanki). Objawia się on gorączką, powiększeniem wątroby i śledziony, małopłytkowością i erytrofagocytozą (obecnością czerwonych krwinek wewnątrz makrofagów), co można zauważyć podczas badania szpiku.
Pierwotny chłoniak śródpiersia
Pierwotny chłoniak śródpiersia z komórek B (PMBCL) jest rzadkim podtypem chłoniaka rozlanego z dużych komórek B (DLBCL). Tworzy się w śródpiersiu, a chorują na niego najczęściej osoby młode (20-40 lat). Objawy chłoniaka śródpiersia są zazwyczaj związane z uciskiem chłoniaka na struktury klatki piersiowej. Należą do nich: kaszel, ból lub kłucie w klatce piersiowej,
zmiany głosu, chrypka,
obrzęk szyi, twarzy lub ramion, zawroty głowy
bardzo intensywne przy pochylaniu się, widoczne żyły piersiowe.
Chłoniak angioimmunoblastyczny T- komórkowy
Wszystkie chłoniaki T-komórkowe są rzadkie, ale chłoniak T-komórkowy AngioImmunoblast (AITL) jest najczęstszym z tej rzadkiej grupy chłoniaków. Angio – to medyczna nazwa naczyń krwionośnych. W przypadku tego chłoniaka, na obszarach nim dotkniętych, powiększają się dodatkowe, małe i nieprawidłowe naczynia krwionośne, co jest cechą charakterystyczną tej choroby. Immuno – znaczy odporność, jest to także nazwa komórki odpornościowej – w tym przypadku limfocytu T, słowo blastyczny pochodzi od blastu – niedojrzałej komórki.
Podsumowując: mamy do czynienia z chłoniakiem, pochodzącym z nowotworowych, niedojrzałych komórek odpornościowych (komórek T) z nieprawidłowymi naczyniami krwionośnymi w miejscu chłoniaka.
Częstym objawem AITL jest obrzęk węzłów chłonnych. Często jest to guz/zgrubienie, pod skórą (na szyi, pod pachą lub w pachwinie), który można zobaczyć lub wyczuć.
Inne objawy to: utrata apetytu, duszność, bóle żołądka, brzucha, stawów, zmęczenie,
swędząca skóra i/lub wysypka.
Chłoniaki limfoblastyczne, wywodzące się z niedojrzałych limfocytów B lub T
Są one w zasadzie jedną z odmian ostrej białaczki limfoblastycznej, o której więcej przeczytasz tutaj.
Jakie objawy mogą dać chłoniaki agresywne?
Chłoniaki agresywne mogą dawać bardzo różnorodne objawy. Najczęściej pacjenci zgłaszają się do lekarza z powodu powiększonych węzłów chłonnych obwodowych albo po prostu z powodu tzw. objawów ogólnych: osłabienia, braku apetytu, utraty masy ciała, nadmiernego pocenia się (szczególnie w nocy) i stanów gorączkowych, które nie mają żadnego związku z infekcją. Ponieważ komórki chłoniaka wywodzą się z limfocytów, posiadają zdolność do przemieszczania się po całym organizmie! Mogą naciekać wiele narządów i wówczas mogą towarzyszyć temu naprawdę bardzo różne objawy, w zależności od lokalizacji.
Do najczęstszych objawów chłoniaków agresywnych należą:
- osłabienie, przewlekłe zmęczenie, bóle i zawroty głowy;
- stany gorączkowe lub podgorączkowe oraz nocne poty;
- objawy związane z lokalizacją głównej masy nowotworu: bóle brzucha w związane z masą węzłową w jamie brzusznej; duszność w przypadku zajęcia śródpiersia; zażółcenie powłok skórnych i białkówek w przypadku zajęcia wątroby; powiększenie wątroby i / lub śledziony; zaburzenia neurologiczne (zaburzenia świadomości, zaburzenia mowy, niedowłady) w przypadku zajęcia centralnego układu nerwowego.
Objawy chłoniaków agresywnych takie jak osłabienie, przewlekłe zmęczenie, stany gorączkowe i podgorączkowe mogą wskazywać wiele innych chorób. Nigdy ich jednak nie lekceważ! Podstawowe badanie diagnostyczne – morfologię krwi z rozmazem ręcznym może Ci zlecić każdy lekarz w ramach POZ.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na chłoniaki agresywne i profilaktyka
Przyczyny większości chłoniaków agresywnych nie są znane. Podobnie jak w przypadku w innych nowotworów do czynników zwiększających ryzyko ich rozwoju, można między innymi zaliczyć:
- palenie tytoniu (aktywne i bierne),
- picie alkoholu,
- nadwaga i otyłość
- ekspozycje na niektóre substancje chemiczne
- choroby wirusowe (HIV, HBV, HCV, EBV, HTLV)
- przewlekłe zakażenia (np. H. pylori)
- narażenie na substancje chemiczne (farby lakiery, środki ochrony roślin, azbest, węglowodory aromatyczne)
Program profilaktyczny
Nie ma obecnie żadnych badań, pozwalających na wczesne wykrywanie chłoniaków agresywnych. Badania laboratoryjne często są prawidłowe, aż do zaawansowanych stadiów choroby (zależnie od lokalizacji głównej masy nowotworu), natomiast badania obrazowe nie są rekomendowane w populacji ogólnej bez podejrzenia nowotworu.
Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30 od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-19:00
W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad interwentki kryzysowej, w czwartki i w piątki – również dietetyczki. Od wtorku do czwartku (w godz. 17:00-20:00) dyżuruje także koordynator onkologiczny.