O wznowie choroby możemy mówić w przypadku leczenia radykalnego (zabieg operacyjny lub chemioradioterapia +/- immunoterapia). Jeśli dochodzi wówczas do wzrostu miejscowego guza (w miejscu operowanym albo poddanym radioterapii), mówimy o wznowie miejscowej. Jeżeli pojawiają się przerzuty odległe (do ośrodkowego układu nerwowego, kości, nadnerczy, wątroby lub innych narządów), mówimy o rozsiewie procesu nowotworowego.
Progresja
O progresji choroby mówimy w przypadku leczenia paliatywnego zawsze wtedy, kiedy dochodzi do pogorszenia obrazu radiologicznego. W codziennej praktyce posługujemy się specjalnymi kryteriami (RECIST) w celu określenia odpowiedzi nowotworu na leczenie. Progresję stwierdzamy wówczas, jeśli suma najdłuższych wymiarów zmian jest większa o co najmniej 20% od najlepszej odpowiedzi lub zawsze wtedy, kiedy pojawia się co najmniej jedna nowa zmiana przerzutowa. Kryteria oceny odpowiedzi są dość skomplikowane, dlatego określa ją zawsze radiolog lub onkolog – na podstawie wyniku badań obrazowych.
Ścieżkę pacjenta przygotowała
Kierownik Oddziału Onkologii Klinicznej z Pododdziałem Dziennej Chemioterapii Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów w Poznaniu.
Poniżej znajdziesz informacje dotyczące metod leczenia wznowy lub progresji, zależące od Twojego typu raka płuca.
DrobnokomórkowyZwińRozwiń
Wybierz czas jaki minął od zakończenia leczenia?
W przypadku wznowy raka drobnokomórkowego po leczeniu radykalnym lub progresji choroby po leczeniu paliatywnym I linii decyzje terapeutyczne będą zależały od czasu jaki upłynął od zakończenia leczenia i są zawsze podejmowane indywidualnie. Jeśli wznowa/progresja następuje w krótkim czasie (< 3 miesięcy od zakończenia chemioterapii) lekarz prawdopodobnie zakwalifikuje Cię do chemioterapii wg schematu CAV (cyklofosfamid, adriamycyna, winkrystyna) lub do chemioterapii topotekanem.
W przypadku wznowy raka drobnokomórkowego po leczeniu radykalnym lub progresji choroby po leczeniu paliatywnym I linii decyzje terapeutyczne będą zależały od czasu jaki upłynął od zakończenia leczenia i są zawsze podejmowane indywidualnie. Jeśli ten czas jest dość długi (> 3 mc) od zakończenia chemioterapii opartej na pochodnych platyny, lekarz może zakwalifikować Cię do ponownej terapii pochodną platyny.
NiedrobnokomórkowyZwińRozwiń
Wybierz podtyp histopatologiczny:
Pembrolizumab -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku progresji choroby, jeśli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. w połączeniu z drugim cytostatykiem np. gemcytabina, winorelbina, paklitaksel. Najczęściej stosuje się 4-6 cykli leczenia
lub
Pembrolizumab -> progresja choroby -> chemioterapia z platyną -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku kolejnej progresji choroby, jeśli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań może cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii drugiej linii i wtedy otrzymasz docetaksel dożylnie w dawce 75 mg/m2 co 21 dni.
lub
Przeciwwskazania do immunoterapii/ brak możliwości oznaczenia statusu ekspresji PD-L1 -> chemioterapia -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku gdy nie stosowano u ciebie immunoterapii w pierwszej linii leczenia wraz z chemioterapia, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, może Cię zakwalifikować do immunoterapii w drugiej lub kolejnej linii leczenia. Wówczas nie jest konieczne oznaczenie statusu ekspresji PD-L1. Możesz otrzymać jeden z dwóch leków:
niwolumab w dawce 240 mg dożylnie co 2 tygodnie do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody na leczenie
atezolizumab w dawce 840 mg dożylnie co 2 tygodnie, 1200 mg dożylnie co 3 tygodnie lub 1680 mg dożylnie co 4 tygodnie do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody na leczenie
Wybierz inhibitor, którym byłeś dotychczas leczony:
W przypadku progresji choroby u chorych leczonych inhibitorem I generacji (kryzotynibem) lekarz prawdopodobnie zakwalifikuje cię do leczenia inhibitorem II generacji:
alektynib w dawce 600 mg dwa razy na dobę
brygatynib w dawce 90 mg/dobę przez pierwszy tydzień, następnie 180 mg na dobę
cerytynib w dawce 450 mg/dobę
UWAGA! W niektórych przypadkach, zwłaszcza jeżeli progresja choroby ogranicza się do powstanie jednego/kilku nowych przerzutów (np. w kościach) i nie masz żadnych objawów klinicznych z tym związanych, lekarz może zadecydować o leczeniu miejscowym (radioterapia) nowych ognisk i kontynuacji leczenia preparatem, który dotychczas otrzymywałeś.
Jeżeli w w pierwszej linii leczenia otrzymywałeś któryś z inhibitorów II generacji (alektynib, brygatynib, cerytynib), a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań prawdopodobnie w przypadku progresji choroby, zakwalifikuje Cię do terapii inhibitorem III generacji i otrzymasz:
Lorlatynib w dawce 100 mg doustnie raz na dobę
UWAGA! W niektórych przypadkach, zwłaszcza jeżeli progresja choroby ogranicza się do powstanie jednego/kilku nowych przerzutów (np. w kościach, ośrodkowym układzie nerwowym czy nadnerczu) i nie masz żadnych objawów klinicznych z tym związanych, lekarz może zadecydować o leczeniu miejscowym (radioterapia) nowych ognisk i kontynuacji leczenia preparatem, który dotychczas otrzymywałeś.
W przypadku kolejnej progresji choroby, w przypadku kiedy zostaną już wyczerpane możliwości leczenia celowanego, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny i najczęściej będzie to:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. W skojarzeniu z pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu z możliwością leczenia podtrzymującego pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu do progresji choroby lub nieakceptowalnej toksyczności.
UWAGA! W niektórych przypadkach, zwłaszcza jeżeli progresja choroby ogranicza się do powstanie jednego/kilku nowych przerzutów (np. w kościach, ośrodkowym układzie nerwowym czy nadnerczu) i nie masz żadnych objawów klinicznych z tym związanych, lekarz może zadecydować o leczeniu miejscowym (radioterapia) nowych ognisk i kontynuacji leczenia preparatem, który dotychczas otrzymywałeś.
W przypadku kolejnej progresji choroby, kiedy zostaną już wyczerpane możliwości leczenia celowanego, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny i najczęściej będzie to:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. W skojarzeniu z pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu z możliwością leczenia podtrzymującego pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu do progresji choroby lub nieakceptowalnej toksyczności
Wybierz inhibitor, którym byłeś dotychczas leczony:
W przypadku progresji choroby u chorych leczonych inhibitorem I (erlotynib, gefitynib) lub II generacji (afatynib, dakomitynib) lekarz powinien zaproponować ci ponowne pobranie materiału histologicznego celem poszukiwania mutacji oporności (mutacja T790M w genie EGFR) – może to być materiał uzyskany drogą bronchoskopii lub biopsja gruboigłowa zmiany przerzutowej. W przypadku kiedy nie ma możliwości pobrania „świeżego” materiału tkankowego lub nie wyrażasz na to zgody, lekarz może zaproponować ci poszukiwanie tej mutacji z krążącego wolnego DNA uwolnionego z komórek nowotworowych do krwi obwodowej (ang. circulating free DNA, cfDNA). W tym celu lekarz powinien zaproponować ci pobranie krwi i przeprowadzenie tego badania, pamiętaj jednak iż ma ono nieco mniejszą wartość niż badanie przeprowadzone z tkanki nowotworowej. Mutacja T790M występuje u około 60% chorych leczonych w pierwszej linii inhibitorami I lub II generacji.
Wybierz status mutacji T790M:
Jeżeli zostanie u ciebie wykryta mutacja oporności, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, powinien zaproponować ci leczenie inhibitorem III generacji, ozymertynibem doustnie w dawce dobowej 80 mg.
UWAGA: w badaniach klinicznych wykazano, iż u chorych z mutacją w genie EGFR immunoterapia nie wiąże się z poprawą rokowania, dlatego nie powinna być ona ujęta w twoim planie leczenia.
Jeśli nie zostanie u ciebie wykryta mutacja T790M i lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny i najczęściej będzie to:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. W skojarzeniu z pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu z możliwością leczenia podtrzymującego pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu do progresji choroby lub nieakceptowalnej toksyczności.
UWAGA: w badaniach klinicznych wykazano, iż u chorych z mutacją w genie EGFR immunoterapia nie wiąże się z poprawą rokowania, dlatego nie powinna być ona ujęta w twoim planie leczenia.
Jeśli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny i najczęściej będzie to:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. W skojarzeniu z pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu z możliwością leczenia podtrzymującego pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu do progresji choroby lub nieakceptowalnej toksyczności.
UWAGA: w badaniach klinicznych wykazano, iż u chorych z mutacją w genie EGFR immunoterapia nie wiąże się z poprawą rokowania, dlatego nie powinna być ona ujęta w twoim planie leczenia UWAGA!!! Inną opcją postępowania terapeutycznego jest udział w badaniu klinicznym, które może dać szansę na bardziej nowoczesne i skuteczniejsze leczenie.
Jeśli dotychczas byłeś poddany immunoterapii w monoterapii, chemioimmunoterapii lub chemioterapii, a wykryto u Ciebie mutacje G12C w genie KRAS, lekarz może zakwalifikować Cię do leczenia celowanego sotorasibem w dawce 960 mg na dobę. Do leczenia sotorasibem kwalifikują się także chorzy, którzy przebyli wcześniej 2 linie leczenia (np. immunoterapia i chemioterapia, dwie linie chemioterapii, chemioimmunoterapię oraz chemioterapię).
Leczenie prowadzi się w sposób ciągły do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody chorego na leczenie.
Lekarz może zadecydować o wyborze innego, bardziej optymalnego schematu leczenia i czasu trwania terapii
Pembrolizumab -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku progresji choroby, jeśli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań powinien cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii opartej na pochodnych platyny:
Karboplatyna AUC 6 ml*min/ml w dniu 1. lub cisplatyna w dawce 75 mg/m2 w dniu 1. W skojarzeniu z pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu z możliwością leczenia podtrzymującego pemetreksedem w dawce 500 mg/m2 w dniu 1. każdego 21-dniowego cyklu do progresji choroby lub nieakceptowalnej toksyczności.
lub
Pembrolizumab -> progresja choroby -> chemioterapia z platyną -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku kolejnej progresji choroby, jeśli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań może cię zakwalifikować do standardowej chemioterapii drugiej linii i wtedy otrzymasz docetaksel dożylnie w dawce 75 mg/m2 co 21 dni. Jeśli chorujesz na raka gruczołowego, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, oprócz docetakselu możesz otrzymać dodatkowo lek antyangiogenny nintedanib doustnie 200 mg dwa razy na dobę w dniach 2-21 każdego cyklu. Jeśli lekarz zdecyduje o zakończeniu leczenia docetakselem (najczęściej po 4-6 cyklach) może nadal stosować u ciebie leczenie podtrzymujące nintedanibem w dawce 200 mg dwa razy na dobę.
lub
Przeciwwskazania do immunoterapii/ brak możliwości oznaczenia statusu ekspresji PD-L1 -> chemioterapia -> progresja chorobyZwińRozwiń
W przypadku gdy nie stosowano u ciebie immunoterapii w pierwszej linii leczenia wraz z chemioterapią, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań, może Cię zakwalifikować do immunoterapii w drugiej linii leczenia. Wówczas nie jest konieczne oznaczenie statusu ekspresji PD-L1. Możesz otrzymać jeden z dwóch leków:
niwolumab w dawce 240 mg dożylnie co 2 tygodnie do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody na leczenie
atezolizumab w dawce 1200 mg dożylnie co 3 tygodnie do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody na leczenie
Jeśli stwierdzono u ciebie fuzję w genie NTRK i wyczerpałeś inne możliwości terapeutyczne lub brak jest terapii, dla których potwierdzono skuteczność kliniczną możesz zostać zakwalifikowany do terapii celowanej (leczenie ukierunkowane molekularnie).
W chwili obecnej dostępne są 2 leki: – entrektlynib w dawce 600 mg raz na dobę – larotrektynib w dawcę 100 mg dwa razy na dobę
Leczenie prowadzi się w sposób ciągły do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub wycofania zgody chorego na leczenie.
Lekarz może zadecydować o wyborze innego, bardziej optymalnego schematu leczenia i czasu trwania terapii.
Pamiętaj!
W przypadku wyczerpania możliwości terapeutycznych lub na każdym etapie choroby (szczególnie przy stwierdzeniu progresji choroby) dopytaj swojego lekarza o możliwość leczenia w ramach badania klinicznego.
Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj. W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. Możesz skorzystać z porad psychologa, interwentki kryzysowej, dietetyczki i koordynatora onkologicznego.
