wprowadzenie

Ostatnia aktualizacja: 10 października 2024

Jak wygląda wznowa ostrych białaczek?

Wznowa ostrej białaczki szpikowej i ostrej białaczki limfoblastycznej oznacza nawrót choroby po okresie remisji. W takiej sytuacji leczenie zależy od wielu czynników, takich jak typ białaczki, Twój wiek, ogólny stan zdrowia, wyniki badań genetycznych i poprzednio stosowane terapie. Wybór konkretnego planu leczenia jest dokonywany przez zespół lekarzy specjalistów, którzy biorą pod uwagę wszystkie dostępne informacje i indywidualne czynniki.

Nawroty ostrej białaczki szpikowej obserwuje się u około 50-60% chorych, najczęściej w ciągu 2-3 lat od uzyskania remisji. Prawdopodobieństwo nawrotu zależy w dużej mierze od grupy ryzyka cytogenetycznego i molekularnego. Wyniki leczenia są odpowiednio lepsze po zastosowaniu przeszczepu. 

Ostra białaczka limfoblastyczna nawraca u ponad połowy chorych. Leczenie nawrotów jest dużym wyzwaniem. Obserwuje się niski odsetek odpowiedzi i krótki czas utrzymywania się odpowiedzi po leczeniu reindukującym. Dlatego konieczne są innowacyjne metody leczenia, by poprawić wyniki. W przypadku wznowy, warto rozważyć udział w badaniach klinicznych.

Leczenie wznowy ostrej białaczki szpikowej Zwiń Rozwiń

W nawrotach wczesnych, poniżej 6 mies. od uzyskania remisji, leczenie 2. i kolejnych linii dobierane jest indywidualnie. Trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników takich jak: wiek chorego, jego stan ogólny, charakterystykę genetyczną nawrotu AML.

W leczeniu intensywnym wykorzystuje się schematy z dużymi dawkami Ara-C. W leczeniu osób powyżej 60. r.ż lub/i z chorobami współistniejącymi wybiera się terapie o umiarkowanej intensywności: leki hypometylujące DNA (azacytydyna, decytabina), leki celowane (wenetoklaks, gilterytynib, iwozydenib, enazydenib). W przypadku osób kwalifikujących się do przeszczepienia, po uzyskaniu kolejnej remisji choroby, dąży się do jak najszybszego przeprowadzenia przeszczepienia.

W nawrotach późnych (powyżej 6 mies. od uzyskania remisji) można powtórzyć ten sam cykl indukujący, który był zastosowany w 1. linii leczenia.

W przypadku wznowy zawsze należy rozważyć udział w badaniach klinicznych!

Leczenie wznowy ostrej białaczki limfoblastycznej Zwiń Rozwiń

Leczenie chorych uzależnione jest od typu immunologicznego ALL oraz dostępności
poszczególnych opcji terapeutycznych.

U wszystkich chorych z nawrotem ALL (PH-) konieczna jest natychmiastowa identyfikacja dawcy komórek krwiotwórczych – rodzinnego zgodnego w antygenachHLA, niespokrewnionego lub haploidentycznego. Priorytetem jest uzyskanie remisji hematologicznej i natychmiastowe przeprowadzenie alloHSCT. W przypadku konieczności oczekiwania na alloHSCT z powodu braku dostępnego dawcy, w okresie oczekiwania na transplantację należy powtórzyć wybraną indukcję, o ile uzyskano odpowiedź na przeprowadzone leczenie 1 cyklem.

Leczenie chorych uzależnione jest od typu immunologicznego ALL oraz dostępności
poszczególnych opcji terapeutycznych.

  • Chorzy na ALL wywodzącą się z linii T leczeni są nelarabiną.
  • Chorzy na ALL wywodzącą się z linii B mogą otrzymać różne opcje leczenia. Są one uzależnione od wieku, wcześniej stosowanych w terapii oraz od ekspresji antygenów mających znaczenie w immunoterapii ( CD20 i CD22), planowanej alloHSCT oraz dostępności leków. W terapii należy rozważyć jako opcję leczenie blinatumomabem (bispecyficzne przeciwciało anty-CD19) lub inotuzumabem ozogamycyny (u chorych z ekspresją CD22 na >1% limfoblastów).
  • Chorzy na ALL wywodzącą się z linii B < 40 lat mogą również otrzymać
    schemat FLAM (fliudarabina, cyklofosfamid, L-Asparaginaza, metotreksat), o ile nie był on wcześniej stosowany jako indukcja II w okresie leczenia pierwszej linii. Jeśli w nawrocie stwierdza się ekspresję antygenu CD20 na ponad 20% blastów schemat FLAM skojarzony zostanie z immunoterapią rytuksymabem.
  • Chorzy na ALL wywodzącą się z linii B > 40 lat mogą być leczeni schematem
    miniFLAM, o ile nie był wcześniej on stosowany jako indukcja II w okresie leczenia
    pierwszej linii. U chorych, u których w nawrocie stwierdza się ekspresję antygenu CD20
    na ponad 20% blastów schemat miniFLAM skojarzony zostanie z immunoterapią rytuksymabem.
    U chorych, u których zastosowano wcześniej schemat FLAM/miniFLAM można zastosować leczenie wg programu hyper-CVAD. Dodatkowo u chorych, u których w nawrocie stwierdza się ekspresję antygenu CD20 na ponad 20% blastów schemat hiper-CVAD skojarzony zostanie z immunoterapią rytuksymabem. W razie braku odpowiedzi można rozważyć próbę ratunkowej alloHSCT.

Pamiętaj!

Okresowe wizyty w poradni hematologicznej lub onkologicznej powinny się odbywać najczęściej co 3 miesiące. W trakcie takiej wizyty, lekarz ponownie zapyta o występowanie niepokojących objawów. Przy nawrocie/progresji/oporności choroby postępujemy podobnie jak przy jej podejrzeniu. Wykonujemy badania potwierdzające na jakim etapie choroba się znajduje, w tym badania laboratoryjne oraz badanie szpiku.

Ścieżkę pacjenta przygotował

Ordynator Oddziału Hematologii w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu.

Autoryzowane przez Radę Naukową

Oporność na leczenie w ostrych białaczkach

Oporność może występować na różnych etapach leczenia i może mieć różne przyczyny. W przypadku stwierdzenia oporności na leczenie ostrych białaczek, kluczowe znaczenie ma bliska współpraca z zespołem medycznym specjalizującym się w leczeniu nowotworów krwi. Lekarze będą analizować specyficzne czynniki wpływające na oporność, takie jak wyniki badań genetycznych czy analizy biologiczne, aby dostosować terapię. Często pacjenci o oporności na leczenie są kwalifikowani do uczestnictwa w badaniach klinicznych, które testują nowe terapie lub kombinacje leków.

Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj. W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. Możesz skorzystać z porad psychologa, interwentki kryzysowej, dietetyczki i koordynatora onkologicznego.

Pamiętaj!

W czasie wznowy/progresji/oporności w nowotworach hematologicznych należy zawsze rozważyć udział w badaniu klinicznym! Pamiętaj, by zawsze rozmawiać ze swoim lekarzem prowadzącym na temat korzyści i ryzyka wyboru badania klinicznego. Więcej informacji o badaniach klinicznych znajdziesz tutaj.

Przekaż nam 1.5% podatku

Jeśli masz ochotę nam pomóc, możesz przekazać nam 1,5% z podatku.
Przekaż 1.5% podatku

Infolinia 22 105 55 30

(pon. - pt, 17.00 - 19.00)