wprowadzenie

Ostatnia aktualizacja: 10 października 2024

Sposoby leczenia raka jajnika

Łatwo poczuć zagubienie w trakcie leczenia nowotworu, dlatego pozwól, że poprowadzimy Cię krok po kroku. Ważne, abyś pamiętała, że każdy rak jajnika jest inny. Znajdziesz tu informacje dotyczące optymalnych ścieżek postępowania, które będą dopasowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Przedstawione schematy leczenia zgodne są z aktualnymi wytycznymi National Comprehensive Cancer Network. Informacje NCCN przygotowane dla pacjentów znajdziesz tutaj. Pamiętaj, aby nie porównywać się z innymi pacjentkami, ponieważ przebieg leczenia każdej kobiety jest inny.

Rozpoczyna się Twoje leczenie, to naturalne, że możesz mieć mnóstwo pytań – czego spodziewać się po operacji? Jak będę się czuła po? Jak będzie wyglądać moje dalsze leczenie? To tylko niektóre z pytań, które mogą się pojawić po usłyszeniu diagnozy. Pamiętaj, że zabieg operacyjny odgrywa bardzo ważną rolę w leczeniu raka jajnika. Szczególnie ten pierwszy. To właśnie wtedy zostanie potwierdzone rozpoznanie, określony stopień zaawansowania, a także maksymalne usunięcie zmian nowotworowych. Dlatego tak ważne jest, aby tę pierwszą operację wykonać w ośrodku, który ma w tym duże doświadczenie!

To od Ciebie zależy, do jakiego ośrodka się zgłosisz. W Polsce nie obowiązuje rejonizacja. Wybierz miejsce, które zapewni Ci dostęp do kompleksowego leczenia. Dlaczego? Czasami, aby uzyskać jak najlepsze wyniki leczenia, lekarz może zmienić kolejność leczenia i najpierw zalecić chemioterapię. Dlatego w ośrodku, który wybierzesz, powinnaś mieć dostęp do leczenia chirurgicznego, chemioterapeutycznego, czasami radioterapeutycznego, rehabilitacji oraz wsparcia psychologicznego. Stworzyłyśmy dla Ciebie i Twoich bliskich poradnik o raku jajnika. Znajdziesz w nim wszystkie niezbędne informacje o objawach, diagnostyce i leczeniu. Możesz go stąd pobrać i wydrukować!

Ścieżkę pacjenta przygotowała

Starsza asystentka w Klinice Ginekologii Onkologicznej Centrum Onkologii w Warszawie. Obecnie w trakcie specjalizacji z chirurgii onkologicznej.

dr n. med. Katarzyna Jalinik Ginekolog onkolog
Autoryzowane przez Radę Naukową

Operacja raka jajnika – co dobrze wiedzieć? Zwiń Rozwiń

Jak już wiesz, zabieg operacyjny w raku jajnika jest procedurą bardzo ważną, ale i bardzo wymagającą. Od zespołu operacyjnego wymaga się dużego doświadczenia oraz umiejętności wszechstronnego poruszania się w polu chirurgicznym. Dlaczego? Zakres zabiegu często wykracza poza granice miednicy mniejszej. To oznacza, że niejednokrotnie lekarz prowadzący operację będzie szukał ewentualnych przerzutów także na jelitach. Pierwotne leczenie chirurgiczne raka jajnika stanowi najważniejszą część terapii!

Klasyczne procedury zabiegu chirurgicznego wymagają:

  • otwarcia jamy brzusznej w linii podłużnej pośrodkowej – lekarz prowadzący pokaże Ci, jakiej wielkości nacięcie wykona;
  • pobrania do badania cytologicznego wolnego płynu lub popłuczyn z jamy otrzewnej (w przypadku jego braku, pobrania wymazów z miednicy mniejszej, rynien okrężniczych i spod przepony – w opisie operacji powinny znaleźć się informacje o takiej procedurze);
  • dokładnej oceny otrzewnej i trzewi jamy brzusznej, biopsji  i/lub usunięcia każdej podejrzanej zmiany (w przypadku ich braku, pobrania licznych wycinków z otrzewnej miednicy mniejszej, rynien przyokrężniczych, kopuł przepony – dlatego wybór ośrodka, a co za tym idzie lekarza prowadzącego, jest tak ważny!);
  • usunięcia macicy z przydatkami lub jednostronnego usunięcia przydatków u kobiet planujących dzieci – ważne, aby lekarz prowadzący poinformował Cię o konsekwencjach związanych z tym zbiegiem;
  • wycięcia sieci większej;
  • usunięcia węzłów chłonnych miedniczych i okołoaortalnych do wysokości żyły nerkowej lewej – węzły chłonne to najczęstsze miejsce ponownego powstania raka, dlatego ważne jest, aby je usunąć, nawet jak nie są zajęte chorobą. 

W celu usunięcia wszystkich widocznych zmian nowotworowych może okazać się, że lekarz będzie musiał rozważyć resekcje jelitowe, wycięcie guzów przerzutowych z przepony i pozostałych powierzchni otrzewnej, splenektomię (wycięcie śledziony), częściowe usunięcie wątroby, śledzionę, usunięcie pęcherzyka żółciowego, resekcje moczowodów i pęcherza moczowego, dystalne usunięcie trzustki. Jak widzisz, pierwsza operacja powinna dążyć do maksymalnego usunięcia choroby!

Pamiętaj!
Zakończony zabieg operacyjny lekarz operujący identyfikuje jako:

  • Cytoredukcję całkowitą – po zabiegu brak jest widocznych resztek choroby
  • Cytoredukcję optymalną – po zabiegu pozostawiono resztki < 1 cm
  • Cytoredukcję nieoptymalną – po zabiegu pozostawiono resztki ≥ 1 cm.

Ma to znaczenie dla dalszego przebiegu Twojego leczenia.

Przed operacją zostaniesz poproszona o podpisanie wielu zgód, np. na diagnostykę molekularną. To pozwoli na pobranie odpowiednich materiałów do analizy.

Jeśli Twoja choroba została zdiagnozowana we wczesnych stopniach zaawansowania klinicznego, lekarz prowadzący może rozważyć laparoskopię, czyli używa się specjalnej aparatury optycznej oraz miniaturowych narzędzi chirurgicznych, wprowadzanych do jamy brzusznej przez trokary – specjalne rurki. Istotne jest jednak, aby została wykonana przez doświadczony zespół.

Zabieg diagnostyczny Zwiń Rozwiń

Jeśli choroba albo Twój stan zdrowia nie pozwalają na wykonanie optymalnego pierwotnego zabiegu chirurgicznego, alternatywą jest zastosowanie chemioterapii neoadiuwantowej. Co to oznacza? Celem chemioterapii neoadjuwantowej jest zmniejszenie masy nowotworowej oraz zwiększenie prawdopodobieństwa powodzenia odroczonego zabiegu operacyjnego. 

Kwalifikacja do chemioterapii neoadjuwantowej odbywa się na podstawie oceny zaawansowania choroby nowotworowej dokonanej podczas laparotomii (czyli zabiegu operacyjnego otwierającego jamę brzuszną, który ma na celu diagnostykę) lub laparoskopii – wówczas pobiera się jedynie wycinek z tkanki nowotworowej do oceny histopatologicznej i genetycznej. Możliwa jest również kwalifikacja na podstawie badania obrazowego tj. tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego opisanego przez doświadczonych radiologów, a następnie wykonanie biopsji gruboigłowej (Tru-Cut) podejrzanych tkanek. 

Laparoskopia zalicza się do metod małoinwazyjnych, przydatnych w ocenie zaawansowania choroby nowotworowej. Wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym, po wcześniejszej konsultacji anestezjologicznej. Zabieg polega na wytworzeniu odmy otrzewnowej – przestrzeni wypełnionej gazem w jamie brzusznej, a następnie wprowadzeniu kamery i narzędzi – trokarów, przy pomocy których lekarz wykona zabieg operacyjny. 

Ocena operacyjności podczas zabiegu laparoskopowego odbywa się najczęściej na podstawie skali Fagotti. Naciek w okolicy sieci większej, otrzewnej jamy brzusznej i miednicy mniejszej, otrzewnej kopuły przepony, korzenia krezki jelita, żołądka, jelit, torebki śledziony i wątroby zostaje sklasyfikowany w punktacji 0-2. Wynik powyżej 8 punktów dyskwalifikuje chorą do przeprowadzenia zabiegu cytoredukcyjnego. 

Biopsję gruboigłową wykonuje się przy użyciu igieł, które wnikają do podejrzanej tkanki, zaś osłonka igły ścina badany materiał. Dzięki temu uzyskuje się wałeczki tkankowe, które podlegają ocenie histopatologicznej i genetycznej. 

Po uzyskaniu wyniku badania histopatologicznego wskazującego na raka jajnika, pacjentka jest ostatecznie kwalifikowana do leczenia neoadjuwantowego – chemioterapii neoadjuwantowej, która ma za zadanie zmniejszenie masy nowotworowej i daje możliwość optymalnej cytoredukcji. W tym przypadku zabieg operacyjny wykonuje się po 3-4 kursach chemioterapii.

Rozpoznanie histopatologiczne i genetyczne

Abyś mogła być skutecznie leczona, niezbędne jest po pierwsze – rozpoznanie histopatologiczne, które polega na ocenie mikroskopowej pobranego materiału tkankowego. Po drugie – rozpoznanie genetyczne pod kątem sprawdzenia mutacji w genie BRCA.

Ważne jest, by informacja o konieczności wykonania badania na wykrycie mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2 była wpisana do rewersu na badanie histopatologiczne. W tym momencie potrzebna będzie Twoja pisemna zgoda na badanie genetyczne.

Czym jest rozpoznanie histopatologiczne?

Wynik histopatologiczny uzyskuje się na podstawie oceny przez patologa pobranego materiału przy zastosowaniu zaawansowanych technik mikroskopowych i laboratoryjnych. Od wyniku histopatologicznego zależy wybór dalszego leczenia oraz wstępne rokowanie. W wyniku histopatologicznym jest zawarta informacja na temat typu i stopnia zróżnicowania nowotworu, miejsca wyjścia procesu nowotworowego (miejsce, w którym powstał nowotwór), doszczętności zabiegu operacyjnego.

Niekiedy ocena histopatologiczna tkanek jest bardzo trudna, wtedy patolog posiłkuje się dodatkowymi badaniami tj. próbami immunohistochemicznymi, podczas których fragment badanej tkanki poddawany jest działaniu przeciwciał łączących się z poszczególnymi receptorami komórkowymi. Nie wszystkie komórki reagują identycznie – zdarza się, że część badanych komórek reaguje na zaaplikowany związek, a część nie. Pozwala to zdiagnozować, z jakim nowotworem mamy do czynienia. Wynik histopatologiczny może również zawierać informację na temat receptorów i antygenów, co wpływa na wybór leczenia celowanego i hormonalnego.

W wynikach badań możesz znaleźć określenia takie jak: „stopień zróżnicowania histopatologicznego” (Grading) i „stopień zaawansowania klinicznego” (FIGO) oraz liczby, które je opisują. To bardzo ważne dane określające rozpoznanie histopatologiczne, na których opiera się plan leczenia.

Grading, czyli stopień zróżnicowania histopatologicznego

To ocena złośliwości histologicznej nowotworu, czyli, czy nowotwór ma charakter przerzutowy, czy też jest mniej podatny na rozprzestrzenianie. Ocena ta została oparta na podstawie zróżnicowania struktury oraz cech cytologicznych komórek nowotworowych.

Wyróżniamy trzy typy histopatologicznego zróżnicowania (grading):

G1 – nowotwór dobrze zróżnicowany (komórki niezróżnicowane < 5 %)
G2 – nowotwór średnio zróżnicowany (50 % komórek niezróżnicowanych)
G3 – nowotwór niezróżnicowany (komórki niezróżnicowane > 50 %).

Niski stopień (G1) oznacza, iż ​​komórki rakowe są dobrze zróżnicowane – są mniej podatne na rozprzestrzenianie się oraz mają tendencję do powolnego wzrostu.

Wysoki stopień (G3) zwykle oznacza, że ​​komórki rakowe są słabo zróżnicowane lub niezróżnicowane. To komórki rakowe o wyższym stopniu złośliwości, mają tendencję do szybszego wzrostu i są bardziej podatne na rozprzestrzenianie się.

FIGO, czyli stopień zaawansowania klinicznego

Znajomość stopnia zaawansowania klinicznego choroby według klasyfikacji FIGO daje lekarzowi obraz przeciwnika z jakim się mierzy, co przekłada się na dokładniejsze poradnictwo oraz precyzyjniejsze określenia planu leczenia.

Wyróżniamy cztery stopnie zaawansowania raka jajnika:

I – Guz ograniczony do jajnika (jednego lub obydwu)
II – Guz zajmuje jeden lub oba jajniki i rozprzestrzenia się w miednicy
III – Guz zajmuje jeden lub oba jajniki i rozprzestrzenia się poza miednicą mniejszą
IV – Guz daje przerzuty odległe np. do wątroby, śledziony i płuc

O wczesnym raku jajnika mówimy, gdy zaawansowanie choroby jest zakwalifikowane do I lub II stopnia zaawansowania klinicznego, zaś o zaawansowanym raku jajnika– do III lub IV.

Rozpoznanie genetyczne

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka jajnika?

Jak już wiesz, w przypadku raka jajnika nie istnieją skuteczne badania przesiewowe. Co oznacza, że rozpoznanie tego nowotworu na wczesnym etapie jest naprawdę bardzo trudne. A przecież od stopnia zaawansowania zależy dalsze leczenie. Co więc decyduje o zachorowaniu? Wśród czynników ryzyka wymienia się wiek powyżej 60. roku życia, bezdzietność, nieskuteczne stymulacje owulacji, ale też zespoły dziedzicznego raka jajnika i piersi oraz dziedzicznego raka jajnika, nosicielstwo mutacji genów BRCA 1 i BRCA 2 oraz zespół Lyncha (choroba genetyczna, która charakteryzuje się zwiększoną skłonnością do zachorowania na różne nowotwory). Co oznacza, że ryzyko zachorowania na raka jajnika możesz mieć zapisane w genach. Jest to też sygnałem dla lekarza, jakie leczenie zastosować.

Predyspozycje genetyczne to jedna z głównych przyczyn zachorowania na raka jajnika.  Ryzyko rozwoju raka jajnika dla nosicielek mutacji BRCA1 wynosi 24-54%, a u nosicielek mutacji BRCA 2 11-27%. Mutacje te dzielimy na dwa rodzaje: somatyczne i germinalne. Mutacje somatyczne są obecne tylko w komórce nowotworowej, więc nie są dziedziczne, powstają spontanicznie pod wpływem czynników zewnętrznych. Mutacje germinalne należą do mutacji dziedzicznych, warunkują predyspozycje do rozwoju choroby nowotworowej. Mogą być przekazywane zarówno przez matkę, jak i przez ojca. Geny BRCA 1 i BRCA 2 biorą udział w kodowaniu białek, odpowiedzialnych za naprawę uszkodzonych nici DNA. Jednym z rodzajów naprawy  nici DNA jest zjawisko rekombinacji homologicznej (Homologous recombination repair, HRR). Rekombinacja homologiczna jest procesem polegającym na wymianie podobnych lub identycznych części chromosomów.   W przypadku braku naprawy materiału genetycznego, błędy i uszkodzenia się nawarstwiają, co może skutkować transformacją komórki zdrowej w komórkę nowotworową.  Zaburzenia (deficyty) rekombinacji homologicznego (Homologous recombination deficiency, HRD) dotyczą w większości  genów BRCA1 i/lub BRCA2, a w 6-27% dotyczą innych niż BRCA genów np. (RAD 51D, ATM, NBN, PALB2). Obecność mutacji oznacza możliwość zastosowania leczenia celowanego, czyli takiego, które będzie skuteczne właśnie przy wystąpieniu mutacji.

Kiedy powinno się zlecić analizę molekularną?

Już w trakcie zabiegu operacyjnego. Jeśli w czasie operacji nie miałaś wykonanego tego badania, koniecznie zapytaj lekarza o taką możliwość! Również po i niezależnie od Twojego obecnego schematu leczenia, badanie to można przeprowadzić na wypożyczonym archiwalnym materiale histopatologicznym w postaci bloczka parafinowego. Pracownie histopatologiczne mają obowiązek przechowywać taki materiał przez 30 lat. Jeśli jednak z jakiegoś powodu materiał tkankowy jest nieosiągalny lub niediagnostyczny, możliwe jest przeprowadzenie badania z krwi, śliny lub wymazu z jamy ustnej. W takim przypadku nie wykryjemy mutacji somatycznych obecnych tylko w tkance nowotworowej.

Obecnie kompleksowa diagnostyka molekularna wykorzystuje techniki sekwencjonowania kolejnej generacji (NGS), dzięki temu wykrywane jest pełne spektrum mutacji, również bardzo rzadkie mutacje niebadane wcześniej stosowanymi testami. Do innych czynników ryzyka należą mutacje genów naprawy DNA hMSH2 i hMLH1, które występują w Zespole Lyncha. Jeśli rozpoznano u Ciebie którąś z mutacji, poproś lekarza o skierowanie do poradni genetycznej. Pod opieką poradni powinni znaleźć się także Twoi bliscy.

Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj. W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. Możesz skorzystać z porad psychologa, interwentki kryzysowej, dietetyczki i koordynatora onkologicznego.

schematy leczenia raka jajnika

Ścieżki leczenia różnych typów raka jajnika

Sprawdź optymalny schemat swojego leczenia, który uwzględnia Twoje rozpoznanie.
Wybierz typ raka jajnika, a następnie stopień i, jeżeli to możliwe, grading. Zapoznaj się też z programem lekowym dla raka jajnika B.50.

Schematy leczenia opracowane zostały według wytycznych NCCN.

Na wybór leczenia wpływa wiele czynników, jego finalny przebieg zostanie indywidualnie dobrany do Twoich potrzeb i sytuacji.

Endometrialny G2/G3 Zwiń Rozwiń

Rak endometrioidalny G2/G3 należy do najczęstszych rozpoznań histopatologicznych. Zazwyczaj rozpoznawany jest w III/IV stopniu zaawansowania, charakteryzuje się szybkim wzrostem, dużą wrażliwością na chemioterapię i szybkimi nawrotami choroby.

Wybierz swój stopień:

Wybierz typ histopatologicznego zróżnicowania (grading):

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.

Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

  • Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
  • Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
  • Badanie markera Ca 125
  • Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans
  • Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Wybierz typ histopatologicznego zróżnicowania (grading):

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.

Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Leczenie antyangiogenne (bewacyzumab) Zwiń Rozwiń

Bewacyzumab jest podawany razem z chemioterapią. Lek dołącza się standardowo do leczenia chemioterapeutycznego a następnie kontynuuje się w monoterapii co 3 tygodnie, łącznie do 18 podań.

Kryteria kwalifikujące do leczenia:

  • Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej.
  • Stopień zaawansowania FIGO IV lub III z chorobą resztkową po zabiegu operacyjnym ˃ 1cm.
  • Niestosowanie wcześniejszej chemioterapii z powodu raka jajnika, z wyjątkiem chemioterapii neoadjuwantowej.
  • Dobry stan ogólny
  • Wiek powyżej 18 roku życia
  • Prawidłowe wyniki badania morfologii krwi (płytek krwi, neutrofilów, Hemoglobiny), układu krzepnięcia (APTT, PT/INR), czynności nerek (kreatyniny) i wątroby (Bilirubiny całkowitej, transaminaz).
  • Wykluczenie ciąży
  • Brak innych przeciwwskazań do leczenia paklitakselem i karboplatyną
  • Brak przeciwskazań do leczenia bewacyzumabem

Dawkowanie:
7,5 mg/kg masy ciała dożylnie we wlewie trwającym 30-90 minut

lub/i

Leki podtrzymujące z grupy inhibitorów PARP Zwiń Rozwiń

Leczenie inhibitorami PARP należy rozpocząć do 12 tygodni od zakończenia chemioterapii.

Kryteria kwalifikacji do leczenia podtrzymującego u pacjentek z pierwotnie rozpoznanym rakiem jajnika, jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej u pacjentek z obecnością mutacji patogennej lub prawdopodobnie patogennej, somatycznej lub germinalnej, w genach BRCA1/2  (olaparibem lub niraparybem) lub niezależnie od obecności  mutacji w genach BRCA1/2, u pacjentek z potwierdzonym niedoborem homologicznej rekombinacji (HRD) lub z brakiem potwierdzenia niedoboru homologicznej rekombinacji (HRD) (niraparybem):

  1. Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika w stopniu III/IV wg FIGO o stopniu zróżnicowania histopatologicznego G2/G3,  raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej.
  2. Stopień zaawansowania III wg FIGO, u pacjentek z mutacją patogenną lub prawdopodobnie patogenną w genach BRCA1/2 bez względu na chorobę resztkową i/lub zabieg cytoredukcji (w przypadku olaparybu albo niraparybu). 
  3. Stopień zaawansowania III wg FIGO, u pacjentek  po pierwotnym zabiegu cytoredukcyjnym (w przypadku niraparybu).
  4. Stopień zaawansowania  III/IV wg FIGO, u pacjentek z mutacją patogenną lub prawdopodobnie patogenną w genach BRCA 1/2 (w przypadku olaparybu albo niraparybu) albo bez mutacji (w przypadku niraparybu)po chemioterapii neoadjuwantowej. 

W przypadku skojarzenia leczenia olaparybem z bewacizumabem:

  1. Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika w stopniu III/IV wg FIGO o stopniu zróżnicowania histopatologicznego G2/G3,  raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej bez względu na chorobę resztkową i/lub zabieg cytoredukcji.
  2. patogenna lub prawdopodobnie patogenna mutacja w genach BRCA1/2 (dziedziczna lub somatyczna) w przypadku leczenia olaparybem w monoterapii albo w skojarzeniu z bewacyzumabem lub zidentyfikowane zaburzenia rekombinacji homologicznej (z ang. homologous recombination deficiency, HRD) w przypadku leczenia olaparybem w skojarzeniu z bewacyzumabem;
  3. Całkowita lub częściowa wg kryteriów radiologicznych – RECIST 1.1 odpowiedź na chemioterapię I linii, u pacjentek leczonych wg schematu opartego na pochodnych platyny (Karboplatyna, Cisplatyna).
  4. Dobry stan ogólny.
  5. Wiek powyżej 18 roku życia.
  6. Brak przeciwskazań do stosowania leku
  7. Wykluczenie ciąży. 
  8. Odpowiedni poziom wartości laboratoryjnych.

Rak surowiczy high-grade Zwiń Rozwiń

Rak surowiczy high-grade należy do najczęstszych rozpoznań histopatologicznych. Zazwyczaj rozpoznawany jest w III/IV stopniu zaawansowania, charakteryzuje się szybkim wzrostem, dużą wrażliwością na chemioterapię i szybkimi nawrotami choroby.

Wybierz swój stopień:

Wybierz typ histopatologicznego zróżnicowania (grading):

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Wybierz typ histopatologicznego zróżnicowania (grading):

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.

Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Leczenie antyangiogenne (bewacyzumab) Zwiń Rozwiń

Bewacyzumab jest podawany razem z chemioterapią. Lek dołącza się standardowo do leczenia chemioterapeutycznego a następnie kontynuuje się w monoterapii co 3 tygodnie, łącznie do 18 podań.

Kryteria kwalifikujące do leczenia:

  • Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej.
  • Stopień zaawansowania FIGO IV lub III z chorobą resztkową po zabiegu operacyjnym ˃ 1cm.
  • Niestosowanie wcześniejszej chemioterapii z powodu raka jajnika, z wyjątkiem chemioterapii neoadjuwantowej.
  • Dobry stan ogólny
  • Wiek powyżej 18 roku życia
  • Prawidłowe wyniki badania morfologii krwi (płytek krwi, neutrofilów, Hemoglobiny), układu krzepnięcia (APTT, PT/INR), czynności nerek (kreatyniny) i wątroby (Bilirubiny całkowitej, transaminaz).
  • Wykluczenie ciąży
  • Brak innych przeciwwskazań do leczenia paklitakselem i karboplatyną
  • Brak przeciwskazań do leczenia bewacyzumabem

Dawkowanie:
7,5 mg/kg masy ciała dożylnie we wlewie trwającym 30-90 minut

lub/i

Leki podtrzymujące z grupy inhibitorów PARP Zwiń Rozwiń

Leczenie inhibitorami PARP należy rozpocząć do 12 tygodni od zakończenia chemioterapii.

Kryteria kwalifikacji do leczenia podtrzymującego u pacjentek z pierwotnie rozpoznanym rakiem jajnika, jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej u pacjentek z obecnością mutacji patogennej lub prawdopodobnie patogennej, somatycznej lub germinalnej, w genach BRCA1/2  (olaparibem lub niraparybem) lub niezależnie od obecności  mutacji w genach BRCA1/2, u pacjentek z potwierdzonym niedoborem homologicznej rekombinacji (HRD) lub z brakiem potwierdzenia niedoboru homologicznej rekombinacji (HRD) (niraparybem):

  1. Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika w stopniu III/IV wg FIGO o stopniu zróżnicowania histopatologicznego G2/G3,  raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej.
  2. Stopień zaawansowania III wg FIGO, u pacjentek z mutacją patogenną lub prawdopodobnie patogenną w genach BRCA1/2 bez względu na chorobę resztkową i/lub zabieg cytoredukcji (w przypadku olaparybu albo niraparybu). 
  3. Stopień zaawansowania III wg FIGO, u pacjentek  po pierwotnym zabiegu cytoredukcyjnym (w przypadku niraparybu).
  4. Stopień zaawansowania  III/IV wg FIGO, u pacjentek z mutacją patogenną lub prawdopodobnie patogenną w genach BRCA 1/2 (w przypadku olaparybu albo niraparybu) albo bez mutacji (w przypadku niraparybu)po chemioterapii neoadjuwantowej. 

W przypadku skojarzenia leczenia olaparybem z bewacizumabem:

  1. Rozpoznanie histopatologiczne wskazujące na raka jajnika w stopniu III/IV wg FIGO o stopniu zróżnicowania histopatologicznego G2/G3,  raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej bez względu na chorobę resztkową i/lub zabieg cytoredukcji.
  2. patogenna lub prawdopodobnie patogenna mutacja w genach BRCA1/2 (dziedziczna lub somatyczna) w przypadku leczenia olaparybem w monoterapii albo w skojarzeniu z bewacyzumabem lub zidentyfikowane zaburzenia rekombinacji homologicznej (z ang. homologous recombination deficiency, HRD) w przypadku leczenia olaparybem w skojarzeniu z bewacyzumabem;
  3. Całkowita lub częściowa wg kryteriów radiologicznych – RECIST 1.1 odpowiedź na chemioterapię I linii, u pacjentek leczonych wg schematu opartego na pochodnych platyny (Karboplatyna, Cisplatyna).
  4. Dobry stan ogólny.
  5. Wiek powyżej 18 roku życia.
  6. Brak przeciwskazań do stosowania leku
  7. Wykluczenie ciąży. 
  8. Odpowiedni poziom wartości laboratoryjnych.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Jasnokomórkowy Zwiń Rozwiń

Typ jasnokomórkowy raka jajnika należy do jego rzadszych postaci. Statystycznie częściej rozpoznawany jest u młodszych kobiet i niższych stopniach klinicznego zaawansowania. Głównym czynnikiem ryzyka jest endometrioza, którą stwierdza się u 50% pacjentek. Typ jasnokomórkowy jest bardziej oporny na związki platyny.

Postępowanie polega na przeprowadzenie zabiegu operacyjnego, a następnie wdrożeniu chemioterapii, chociaż leczenie systemowe w I stopniu klinicznego zaawansowania jest dyskutowane. Rokowanie w zaawansowanych stadiach zaawansowania klinicznego jest poważne.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Śluzowy Zwiń Rozwiń

Typ śluzowy należy do rzadkich typów raka jajnika. Stanowi ok 3% nowotworów wywodzących się z jajnika. Strategią postępowania jest przeprowadzenie zabiegu operacyjnego, a następnie leczenie systemowe.

Oprócz schematu leczniczego opartego na taxolu i karboplatynie, bierze się pod uwagę program stosowany w nowotworach żołądkowo-jelitowych. Rokowanie w zaawansowanych stadiach nowotworu jest poważne.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Endometrialny G1 Zwiń Rozwiń

Typ endometrialny G1 należy do rzadkich nowotworów raka jajnika. Statystycznie częściej rozpoznaje się go u młodszych kobiet i ma lepsze rokowanie w porównaniu z typem endometrialnym G2/G3. Strategia postępowania polega na przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego, a następnie leczenie systemowe.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

lub

Hormonoterapia Zwiń Rozwiń

Hormonoterapia w leczeniu wspomagającym ma na celu spowolnienie rozwoju nowotworu oraz poprawę jakości życia.
Komórki rakowe wrażliwe na hormony posiadają receptory hormonalne. Leki stosowane w hormonoterapii modulują przekazywanie sygnału poprzez oddziaływanie z receptorami hormonów płciowych i zmniejszają aktywność hormonalną danej tkanki. Wśród leków hormonalnych, które znalazły zastosowanie w leczeniu raka jajnika można wymienić: selektywne modulatory receptora estrogenowego – tamoxifen, inhibitory aromatazy – letrozol, analogi gonadoliberyny – goserelinę.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Hormonoterapia Zwiń Rozwiń

Hormonoterapia w leczeniu wspomagającym ma na celu spowolnienie rozwoju nowotworu oraz poprawę jakości życia.
Komórki rakowe wrażliwe na hormony posiadają receptory hormonalne. Leki stosowane w hormonoterapii modulują przekazywanie sygnału poprzez oddziaływanie z receptorami hormonów płciowych i zmniejszają aktywność hormonalną danej tkanki. Wśród leków hormonalnych, które znalazły zastosowanie w leczeniu raka jajnika można wymienić: selektywne modulatory receptora estrogenowego – tamoxifen, inhibitory aromatazy – letrozol, analogi gonadoliberyny – goserelinę.

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Hormonoterapia (do rozważenia) Zwiń Rozwiń

Surowiczy low-grade Zwiń Rozwiń

Surowiczy rak jajnika o niskim stopniu złośliwości (ang. low-grade) rozpoznaje się u mniej niż 10% pacjentek. Charakteryzuje się występowaniem w grupie młodszych pacjentek (około 45-47 roku życia), wolniejszym wzrostem i większą opornością na stosowaną chemioterapię. Główną rolę w leczeniu w tym typie histopatologicznym odgrywa chirurgia. Dużą uwagę poświęca się hormonoterapii oraz leczeniu celowanemu.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

Twój schemat leczenia:

Obserwacja Zwiń Rozwiń

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

lub

Hormonoterapia Zwiń Rozwiń

Hormonoterapia w leczeniu wspomagającym ma na celu spowolnienie rozwoju nowotworu oraz poprawę jakości życia.
Komórki rakowe wrażliwe na hormony posiadają receptory hormonalne. Leki stosowane w hormonoterapii modulują przekazywanie sygnału poprzez oddziaływanie z receptorami hormonów płciowych i zmniejszają aktywność hormonalną danej tkanki. Wśród leków hormonalnych, które znalazły zastosowanie w leczeniu raka jajnika można wymienić: selektywne modulatory receptora estrogenowego – tamoxifen, inhibitory aromatazy – letrozol, analogi gonadoliberyny – goserelinę.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Jeżeli kwalifikujesz się do rozpoczęcia leczenia, prawdopodobnie zostaniesz zakwalifikowana do schematu:
Paklitaksel 175 mg/m2 i.v. (dożylnie) – wlew 3-godzinny w pierwszym dniu plus Karboplatyna AUC 5-7,5 i.w. (wlew 1-godzinny) w dniu pierwszym, co 21 dni – sześć wlewów.
Lekarz może zadecydować o wdrożeniu innych schematów leczenia oraz ilości zleconych wlewów.

lub

Hormonoterapia Zwiń Rozwiń

Hormonoterapia w leczeniu wspomagającym ma na celu spowolnienie rozwoju nowotworu oraz poprawę jakości życia.
Komórki rakowe wrażliwe na hormony posiadają receptory hormonalne. Leki stosowane w hormonoterapii modulują przekazywanie sygnału poprzez oddziaływanie z receptorami hormonów płciowych i zmniejszają aktywność hormonalną danej tkanki. Wśród leków hormonalnych, które znalazły zastosowanie w leczeniu raka jajnika można wymienić: selektywne modulatory receptora estrogenowego – tamoxifen, inhibitory aromatazy – letrozol, analogi gonadoliberyny – goserelinę.

Follow-up Zwiń Rozwiń

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy następne 3 lata, po tym okresie czasu wizyty coroczne.
Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
Badanie markera Ca 125
Tomografia Komputerowa klatki piersiowej/Rezonans Magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Sposoby leczenia raka jajnika

Dowiedz się więcej o tym, jak wyglądają podstawowe typy leczenia w raku jajnika i czego możesz się spodziewać.

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Chemioterapia zalicza się do agresywnych metod leczenia, ponieważ – oprócz pozytywnych efektów terapii (jak stan remisji) – mamy do czynienia z szeregiem działań ubocznych. Chemioterapia raka jajnika jest częścią leczenia skojarzonego i odgrywa ważną rolę w leczeniu uzupełniającym po pierwotnej cytoredukcji (neoadjuwantowym oraz paliatywnym).

Działania niepożądane mogą pojawiać się bezpośrednio po podaniu leków cytostatycznych, powtarzać się po każdym kursie oraz utrzymywać przez wiele lat. Skuteczność i bezpieczeństwo leczenia chemioterapeutycznego zależy od: właściwego stosowania leków przeciwnowotworowych, zapobiegania powikłaniom polekowym jak i zwalczania już istniejących skutków ubocznych.

Złotym standardem u kobiet rozpoczynających chemioterapię jest schemat składający się z paklitakselu w dawce 175 mg/m2 we wlewie 3-godzinnym w skojarzeniu z karboplatyną w dawce wg AUC 5-6 we wlewie 30-minutowym (6 kursów co 3 tygodnie).

Leczenie antyangiogenne Zwiń Rozwiń

Leki ukierunkowane molekularnie o działaniu antyangiogennym powodują zahamowanie tworzenia nowych naczyń krwionośnych oraz zmniejszenie istniejącego unaczynienia w obrębie guza. Lekiem z tej grupy, który stosowany jest u pacjentek z rakiem jajnika jest bewacyzumab. Jest to terapia, która powoduje zahamowanie tworzenia nowych naczyń krwionośnych oraz zmniejszenie istniejącego unaczynienia w obrębie guza. Dzięki temu proces progresji choroby oraz tworzenia przerzutów odległych ulega spowolnieniu.

Leczenie jest wprowadzane w określonym momencie i wiąże się ze wzmocnieniem długotrwałego efektu działania chemioterapii. Bewacyzumab jest podawany razem z chemioterapią (wraz z taxolem i karboplatyną) u pacjentek w III i IV stopniu zaawansowania, po niekompletnej cytoreducji, z pozostawieniem resztek nowotworowych > 1 cm. 

Lek stosuje się w dawce 7,5 mg/kg m.c., dołącza się standardowo do leczenia chemioterapeutycznego a następnie kontynuuje się w monoterapii co 3 tygodnie, łącznie do 18 podań.  Lek przedłuża czas przeżycia w określonej grupie chorych na raka jajnika oraz czas do kolejnego nawrotu.

Leki z grupy inhibitorów PARP Zwiń Rozwiń

W leczeniu podtrzymującym bardzo ważną rolę odgrywają inhibitory PARP. W Polsce, w leczeniu raka jajnika zarejestrowano olaparib oraz niraparib. Działanie inhibitorów PARP polega na blokowaniu mechanizmów reperacyjnych (enzymu PARP – polimerazy poli-ADP-rybozy) komórki nowotworowej uszkodzonej w wyniku chemioterapii. Dzięki temu w komórce nowotworowej następuje kumulacja uszkodzeń materiału genetycznego i nie jest ona w stanie się zregenerować. Inhibitory PARP znalazły swoje zastosowanie u pacjentek po pierwszej i drugiej linii chemioterapii, niezależnie od statutu mutacji BRCA1/2. Leczenie inhibitorami PARP należy rozpocząć do 12 tygodni od zakończenia chemioterapii.

Predyspozycje genetyczne to jedna z głównych przyczyn zachorowania na raka jajnika.  Ryzyko rozwoju raka jajnika dla nosicielek mutacji BRCA1 wynosi 24-54%, a u nosicielek mutacji BRCA 2 11-27%. Mutacje te dzielimy na dwa rodzaje: somatyczne i germinalne. Mutacje somatyczne są obecne tylko w komórce nowotworowej, więc nie są dziedziczne, powstają spontanicznie pod wpływem czynników zewnętrznych. Mutacje germinalne należą do mutacji dziedzicznych, warunkują predyspozycje do rozwoju choroby nowotworowej. Mogą być przekazywane zarówno przez matkę, jak i przez ojca. Geny BRCA 1 i BRCA 2 biorą udział w kodowaniu białek, odpowiedzialnych za naprawę uszkodzonych nici DNA. Jednym z rodzajów naprawy  nici DNA jest zjawisko rekombinacji homologicznej (Homologous recombination repair, HRR). Rekombinacja homologiczna, jest procesem polegającym na wymianie podobnych lub identycznych części chromosomów. W przypadku braku naprawy materiału genetycznego, błędy i uszkodzenia się nawarstwiają, co może skutkować transformacją komórki zdrowej w komórkę nowotworową.  Zaburzenia (deficyty) rekombinacji homologicznego (Homologous recombination deficiency, HRD) dotyczą w większości  genów BRCA1 i/lub BRCA2, a w 6-27% dotyczą innych niż BRCA genów np. (RAD 51D, ATM, NBN, PALB2). Obecność mutacji oznacza możliwość zastosowania leczenia celowanego, czyli takiego, które będzie skuteczne właśnie przy wystąpieniu mutacji. Materiał tkanki guza, pobrany w trakcie zabiegu operacyjnego, jest przekazywany do badania histopatologicznego i genetycznego, w celu wykrycia mutacji BRCA1/2  patogennej lub prawdopodobnie patogennej, oraz stwierdzenia deficytu rekombinacji homologicznej.

Hormonoterapia Zwiń Rozwiń

Hormonoterapia w leczeniu wspomagającym ma na celu spowolnienie rozwoju nowotworu oraz poprawę jakości życia. 

Komórki rakowe wrażliwe na hormony posiadają receptory hormonalne. Leki stosowane w hormonoterapii modulują przekazywanie sygnału poprzez oddziaływanie z receptorami hormonów płciowych i zmniejszają aktywność hormonalną danej tkanki. Wśród leków hormonalnych, które znalazły zastosowanie w leczeniu raka jajnika można wymienić: selektywne modulatory receptora estrogenowego – tamoxifen, inhibitory aromatazy – letrozol, analogi; gonadoliberyny – goserelinę. Do najczęstszych działań niepożądanych hormonoterapii można zaliczyć bóle i zawroty głowy, zmiany nastroju, w tym nastroje depresyjne, zwiększenie masy ciała, uczucie zmęczenia.

Do rzadkich, aczkolwiek poważnych powikłań leczenia hormonalnego należy zator płuc, zakrzepica tętnic, udar niedokrwienny mózgu.

Pamiętaj!
  1. Starannie przechowuj wyniki badania molekularnego w kierunku mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2! Wynik ten jest ważny dla Ciebie i Twojej najbliższej rodziny ze względu na jego decydujący wpływ na dobór leczenia dla Ciebie, jak również opiekę poradni genetycznej i możliwą profilaktykę dla Twoich bliskich. Okazuj go w dalszym procesie medycznym.
  2. Jeśli rozpoczynasz terapię, pamiętaj, aby okazać lekarzowi wynik badania molekularnego. Jeśli nie miałaś jeszcze przeprowadzonej takiej diagnostyki, poproś o skierowanie na badanie mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2. Takie badanie możesz wykonać na każdym etapie procesu terapeutycznego od momentu rozpoznania po kolejne nawroty.
  3. Nosiciel dziedzicznej mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2 jak i jego rodzina powinni być objęci stałą opieką poradni genetycznej.

Badania kliniczne

Gdzie szukać informacji o badaniach klinicznych?

W tej chwili nie ma jednego miejsca zbierającego tego typu informacje. Można ich szukać na stronach internetowych poszczególnych ośrodków. W zakładkach “badania kliniczne” dużych ośrodków onkologicznych można znaleźć informacje, jakie badania są aktualnie realizowane w danej instytucji. Należy pytać o takie informacje także bezpośrednio w swoim ośrodku leczącym.

Informacje na temat badań klinicznych możesz znaleźć również na stronach:

https://pacjentwbadaniach.abm.gov.pl/

https://www.clinicaltrialsregister.eu/

https://clinicaltrials.gov/

Badania kontrolne

Po zakończeniu leczenia onkologicznego pacjentka przez okres co najmniej 5 lat pozostaje pod ścisłym nadzorem lekarza onkologa. Badania kontrolne, czyli follow-up, mają swój schemat i pomagają lekarzowi prowadzącemu w podjęciu decyzji zlecenia dodatkowych badań obrazowych i/lub laboratoryjnych. Dzięki temu pacjentka, po tak wymagającym leczeniu onkologicznym, ma pewność, że przez następne lata będzie miała możliwość regularnych konsultacji z lekarzem onkologiem.  

Jak wyglądają badania kontrolne po zakończeniu leczenia raka jajnika?

Wizyta u ginekologa onkologa co 2-4 miesiące przez 2 lata, co 3-6 miesięcy przez następne 3 lata, po tym okresie – wizyty coroczne.

Jakie badania mogą zostać wykonane?

  • Badanie ginekologiczne oraz wywiad w trakcie każdej wizyty
  • Badanie markera Ca 125
  • Tomografia komputerowa klatki piersiowej/rezonans magnetyczny/PET wg wskazań lekarskich

Twoje zdanie na temat Centrum Kryzysowego jest dla nas ważne!

Twoja opinia pomoże nam przy tworzeniu treści na Centrum Kryzysowym i rozwijaniu portalu – wyrazisz ją, wypełniając naszą ankietę (kliknij tutaj). Jeśli jesteś zadowolony/zadowolona z korzystania z naszej strony, prosimy: poleć Centrum Kryzysowe dalej!

Diagnostyka i leczenie onkologiczne są skomplikowanymi kwestiami, na które składa się wiele czynników. W Twojej głowie może pojawić się wiele pytań, dlatego zachęcamy do zapoznania się z dodatkowymi materiałami:

Ciąża w raku jajnika – artykuł

Seksualność w trakcie leczenia raka jajnika – artykuł

Sesja pytań i odpowiedzi z prof. Mariuszem Bidzińskim

Sesja pytań i odpowiedzi z prof. A. Chudecką – Głaz

Sekcja dla pacjentek na stronie PTGO

Najczęściej zadawane pytania

Poradnik „O życiu z rakiem i po raku: Praktyczny poradnik dla każdego” pod red. prof. Krystyny de Walden-Gałuszko

Przekaż nam 1.5% podatku

Jeśli masz ochotę nam pomóc, możesz przekazać nam 1,5% z podatku.
Przekaż 1.5% podatku

Infolinia 22 105 55 30

(pon. - pt, 17.00 - 19.00)