Ostatnia aktualizacja: 13 listopada 2023
Sposoby leczenia szpiczaka
Łatwo poczuć zagubienie w trakcie leczenia, dlatego pozwól, że poprowadzimy Cię krok po kroku. Ważne, abyś pamiętał/a, że każda choroba jest inna. Znajdziesz tu informacje zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Pamiętaj, aby nie porównywać się z innymi pacjentami, ponieważ przebieg leczenia każdej osoby jest inny.
Model leczenia szpiczaka wybiera się indywidualnie dla potrzeb konkretnego pacjenta! Wybór opiera się na wynikach badań cytogenetycznych i na podstawie wykrytych zaburzeń w chromosomach plazmocytów. Dzięki wynikom tych badań można wybrać optymalną metodę leczenia i przewidzieć jej skuteczność. Dlatego nie porównuj się z innymi pacjentami, bo każdy przypadek jest inny!
Jak przebiega leczenie szpiczaka?
Leczenie szpiczaka rozpoczynamy u każdego chorego z rozpoznaną aktywną postacią białka M (monoklonalnego), spełniającego kryteria CRAB lub SlimCRAB (przeczytasz o nich na stronie jak się diagnozuje szpiczaka plazmocytowego ). Leczenie opiera się na programie lekowym B.54, gdzie każdy lek ma ściśle opisane kryteria – wiemy z niego kiedy możemy go włączyć do terapii, jakie są do tego wymagane badania, jak często powinny odbywać się wizyty kontrolne oraz kiedy należy zakończyć leczenie. Rodzaj zalecanego pierwszego leczenia zależy od tego, czy chory jest zakwalifikowany do procedury autologicznego przeszczepienia komórek krwiotwórczych (auto-HCT). Autologiczne przeszczepienie to jest przeszczepienie własnych komórek macierzystych szpiku.
Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30
W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin, pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad coacha kryzysowego, we czwartki i w piątki – również dietetyczki. Dzwoń od poniedziałku do piątku w godz. 17:00 – 19:00, tel. 22 105 55 30
Sposoby leczenia szpiczaka
Poniżej znajdziesz rodzaje leków, które stosuje się w leczeniu szpiczaka mnogiego. Wykorzystuje się je w różnych kombinacjach, zazwyczaj w schematach dwu- i trójlekowych. Wybiera się takie połączenia, które mają udowodnione wspólne korzystne działanie, zwiększające siłę działania każdego leku. Lekarze nazywają to synergizmem działania.
Opis leczenia, który widzisz powyżej, jest opisem ogólnym. Decyzję o sposobie leczenia w każdym przypadku podejmuje lekarz prowadzący. Musi być ona dostosowana do indywidualnych potrzeb i stanu pacjenta/tki. W ramach umowy z NFZ można zastosować leczenie oparte na programie lekowym B.54.
Badania kliniczne
Od chwili rozpoznania szpiczaka należy rozważać udział w badaniach klinicznych. To dzięki nim w ostatnich latach nastąpił duży przełom w skuteczności terapii przeciwszpiczkowych. Badane leki często przez kilka lat nie są szeroko dostępne. Skorzystanie z okazji udziału w badaniu może korzystnie wpłynąć na zahamowanie choroby i długość trwania odpowiedzi na leczenie. Możliwość takiego leczenia i jego korzyści należy rozważać na każdym etapie leczenia – zarówno na początku, jak i po kilku latach chorowania. Najlepszym doradcą w tej dziedzinie będzie lekarz prowadzący.
Gdzie szukać informacji o badaniach klinicznych?
W tej chwili nie ma jednego miejsca zbierającego tego typu informacje. Można ich szukać na stronach internetowych poszczególnych ośrodków. W zakładkach “badania kliniczne” dużych ośrodków leczących można znaleźć informacje, jakie badania są aktualnie realizowane w danej instytucji. Należy pytać o takie informacje także bezpośrednio w swoim ośrodku leczącym.
Informacje na temat badań klinicznych możesz znaleźć również na stronach:
https://pacjentwbadaniach.abm.gov.pl/
https://www.clinicaltrialsregister.eu/
https://abm.gov.pl/ (badania kliniczne finansowane przez Agencję Badań Medycznych)
Z uwagi na mnogość problemów klinicznych, których powodem może być szpiczak plazmocytowy na każdym etapie diagnozy, leczenia, obserwacji możesz wymagać wsparcia ze strony zespołu opieki paliatywnej. Leczenie wspomagające jest zalecane i wręcz konieczne w przypadku szpiczaka!
Regularne kontrole po zakończeniu terapii cytostatycznej są bardzo ważne z uwagi na możliwy nawrót choroby i ponowną konieczność wdrożenia terapii. Kontrole odbywają się zazwyczaj w poradni hematologicznej, gdzie co 3-6 miesięcy wykonuje się badania kontrolne krwi i moczu. Mają one ocenić ewentualny przyrost ilości białka monoklonalnego. Trzeba także zgłaszać lekarzowi prowadzącemu wszelkie zmiany w odczuwaniu dotychczasowych dolegliwości bólowych, a także nowe dolegliwości w obrębie układu kostnego, gdyż mogą one być objawem progresji choroby. W takiej sytuacji wykonuje się ponowne badania obrazowe układu kostnego.
Diagnostyka i leczenie są skomplikowanymi kwestiami, na które składa się wiele czynników. W Twojej głowie może pojawić się wiele pytań, dlatego zachęcamy do zapoznania się z dodatkowymi materiałami:
Nowoczesne terapie w hematologii i ich konsekwencje dla układu odporności – webinar z dr n. med. Marcinem Rymko
Sesja pytań i odpowiedzi dla pacjentów hematologicznych – webinar z prof. dr hab. n. med. Tomaszem Wróblem
O nowoczesnym leczeniu dla pacjentów hematoonkologicznych – webinar z prof. dr hab. n. med. Krzysztofem Jamroziakiem
Co się dzieje w ciele pacjenta podczas leczenia hemaoonkologicznego? – webinar z Prof. Tomaszem Wróblem
Niedobory odporności w leczeniu pacjentów hematoonkologicznych? – webinar z prof. Wiesławem W. Jędrzejczakiem
„O życiu z rakiem i po raku: Praktyczny poradnik dla każdego” pod red. prof. Krystyny de Walden-Gałuszko