Czym jest rak endometrium (trzonu macicy)?
Rak endometrium zwany jest potocznie rakiem trzonu macicy. Pierwotnie rozwija się w błonie śluzowej wyściełającej wnętrze trzonu macicy. Ta błona śluzowa, zwana endometrium, pod wpływem hormonów (estrogenów i progesteronu) podlega cyklicznym zmianom, powodującym regularne krwawienia menstruacyjne. Rak endometrium to najczęściej występujący w krajach rozwiniętych ekonomicznie nowotwór złośliwy dróg rodnych.
Jakie objawy daje rak endometrium (trzonu macicy)?
Podstawowym, często jedynym objawem choroby, jest nieprawidłowe krwawienie maciczne. Związane jest ono z rozpadem zmienionych nowotworowo tkanek. Objaw ten występuje u 90% pacjentek z rakiem endometrium. Właśnie pojawienie się krwawienia często pozwala na rozpoznanie choroby na jej wczesnym etapie. Wówczas pełne wyleczenie jest wysoce prawdopodobne. Nie zwlekaj więc z wizytą u lekarza!
Co dokładnie powinno Cię zaniepokoić? U kobiet w wieku rozrodczym oraz w okresie okołomenopauzalnym mogą pojawić się wydłużone, bardziej obfite miesiączki, a także nieregularne krwawienia międzymiesiaczkowe. Szczególną czujność powinny zachować osoby po menopauzie.
Inne, rzadsze objawy choroby to: bóle podbrzusza, bóle okolicy krzyżowej, upławy o charakterze ropno-krwistym, obrzęki kończyn dolnych, utrata masy ciała, niedokrwistość, bóle kostne, kaszel i duszność mogące świadczyć o odległych przerzutach do płuc. Tych dolegliwości także nie lekceważ!
Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30 od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-19:00
W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad interwentki kryzysowej, w czwartki i w piątki – również dietetyczki. Od wtorku do czwartku (w godz. 17:00-20:00) dyżuruje także koordynator onkologiczny.
Rak endometrium – rokowania
W większości przypadków rak endometrium jest nowotworem o powolnym przebiegu i dobrym rokowaniu. U około 80% chorych rozpoznawany jest we wczesnym stadium zaawansowania. Pięcioletnie przeżycia sięgają 90-95%. Jednak ok. 20-25% raków błony śluzowej macicy jest diagnozowanych w późnych stadiach (III i IV) i ma przebieg agresywny. Wówczas odsetek pięcioletnich przeżyć sięga 68.5% dla stadium III, i 17% przy obecności przerzutów odległych (stadium IV). O stadiach i klasyfikacji raka endometrium piszemy na stronie Jak wygląda leczenie raka endometrium.
Jeśli zauważysz nieregularne krwawienia międzymiesiączkowe, upławy czy bóle podbrzusza, nie zwlekaj z wizytą u ginekologa. Szczególną czujność powinny zachować kobiety po menopauzie. W tym przypadku przy nieprawidłowych krwawieniach z dróg rodnych prawdopodobieństwo raka endometrium wzrasta wraz z upływem czasu od ostatniej miesiączki. Oczywiście niepokojące objawy mogą, ale nie muszą być symptomami nowotworu.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka endometrium:
Rak endometrium występuje głównie u pacjentek po menopauzie – średni wiek zachorowania to 63 lata. Wg danych amerykańskich ryzyko rozwoju raka endometrium w trakcie całego życia wynosi zaledwie 2.53%.
Czynnikami, które mogą przyczyniać się do rozwoju raka endometrium są: wczesna pierwsza miesiączka (menarche) i późna menopauza; bezdzietność; hormonalna estrogenowa terapia zastępcza; zaburzenia miesiączkowania i zespół policystycznych jajników; otyłość; cukrzyca; nadciśnienie tętnicze; dieta mięsna, stosowanie Tamoxifenu (wydłużona powyżej 5 lat terapia tamoxifenem u pacjentek z rakiem piersi znamiennie zwiększa ryzyko raka endometrium); guzy produkujące estrogeny np. ziarniszczaki oraz predyspozycje genetyczne np. zespół Lyncha, zespół Cowden.
Co możesz zrobić, żeby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka endometrium?
Pomogą ci w tym przede wszystkim:
- aktywność fizyczna
- utrzymanie prawidłowej masy ciała
- zdrowa dieta bogata w antyoksydanty
Czynniki zmniejszające ryzyko raka endometrium (trzonu macicy):
- późna pierwsza miesiączka (menarche)
- wczesna menopauza
- wielodzietność
- zrównoważona hormonalna estrogenowo-progesteronowa terapia zastępcza
- stosowanie hormonalnych i niehormonalnych wkładek wewnątrzmacicznych
- antykoncepcja hormonalna
- palenie tytoniu (uwaga: zwiększa za to ryzyko rozwoju raka płuca, krtani, pęcherza moczowego i szyjki macicy)
- dieta bogata w warzywa i owoce, aktywność fizyczna, późny wiek (> 40 roku życia) ostatniego porodu.
Jakie badania profilaktyczne powinnaś wykonać?
To zależy m.in. od tego, czy ktoś z twoich bliskich lub ty miał/aś którąś z poniższych chorób:
Tylko 10% raków endometrium rozwija się na podłożu dziedzicznym. W innych niż wymienione przypadkach nie ma konieczności badań profilaktycznych, o ile nie zauważyłaś nieprawidłowych krwawień. O diagnostyce przeczytasz na stronie następnej.