wprowadzenie

Ostatnia aktualizacja: 29 lutego 2024

Jak wygląda wznowa/nawrót szpiczaka?

To bardzo prawdopodobne, że podczas prowadzonej po leczeniu obserwacji, po kilku miesiącach/ latach od zakończenia leczenia w wykonywanych badaniach ( krwi/moczu) ponownie zaczniemy wykrywać obecność białka monoklonalnego. Dynamika jego przyrostu jest u każdego inna – od bardzo powolnej do bardzo szybkiej. Podobnie jak w przypadku wyboru pierwszej linii leczenia, decyzja o sposobie leczenia wznowy będzie inna dla każdego pacjenta czy pacjentki.

Progresja szpiczaka definiowana jest jako wzrost stężenia białka M o co najmniej 25% (przynajmniej 0,5g/dl) od najniższej uzyskanej wartości, bądź co najmniej dwudziestopięcioprocentowy wzrost różnicy między stężeniem wolnych łańcuchów lekkich w surowicy, związanych z pierwotnym rozpoznanym szpiczakiem a stężeniem łańcuchów niezwiązanych.

Jeżeli nie towarzyszą temu cechy CRAB lub SlimCRAB, jest to tylko progresja, którą do momentu wykazania objawowości dalej się tylko bacznie obserwuje. Taki stan może trwać kilka miesięcy, a nawet lat.

Pamiętaj!

Okresowe wizyty w poradni hematologicznej lub onkologicznej powinny się odbywać najczęściej co 3 miesiące. W trakcie takiej wizyty, lekarz ponownie zapyta o występowanie niepokojących objawów, przeprowadzi badanie fizykalne w poszukiwaniu powiększonych węzłów chłonnych i śledziony. Przy nawrocie choroby postępujemy podobnie jak przy jej podejrzeniu. Wykonujemy badania potwierdzające wznowę choroby, w tym badania laboratoryjne, obrazowe oraz badanie szpiku i/lub węzłów chłonnych.

ścieżkę pacjenta współtworzyła

Starszy asystent na Oddziale Hematologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Ludwika Rydygiera w Toruniu.

lek. med. Maria Czyżewska Specjalista hematologii, medycyny paliatywnej i chorób wewnętrznych
Autoryzowane przez Radę Naukową
ścieżkę pacjenta współtworzył

Koordynator oddziału hematologii w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu.

Autoryzowane przez Radę Naukową

Leczenie wznowy szpiczaka

Leczenie wznowy szpiczaka plazmocytowego zależne jest od tego, czy pacjenta możemy uznać za opornego na lenalidomid, a także od tego po ilu liniach leczenia nastąpiła wznowa lub progresja.

Oporność na lenalidomid Zwiń Rozwiń

O oporności na leczenie lenalidomidem mówimy w dwóch sytuacjach: 1. braku odpowiedzi (nie uzyskanie przynajmniej częściowej odpowiedzi) w trakcie terapii lenalidomidem podczas na wcześniejszego leczenia tym lekiem, 2. kiedy mamy progresję w ciągu 60 dni od odstawienia schematów zawierających lenalidomid (zgodnie z kryteriami Międzynarodowej Grupy Roboczej ds. Szpiczaka).

W większości dotyczy to obecnie chorych wyjściowo niekwalifikowanych do procedury przeszczepowej, gdyż oni w pierwszej linii stosowany mają obecnie lebalidomid.  W takiej sytuacji staramy się zaproponować choremu schematy lekowe nie zawierajace lenalidomidu:

  • PVD (pomalidomid, bortezomib oraz deksametazon)
  • DVD (daratumumab, bortezomib oraz deksametazon)
  • KD (karfizomib, deksametazon)
  • badania kliniczne

Brak oporności na lenalidomid/nie stosowanie go wcześniej Zwiń Rozwiń

U chorych nieopornych na lenalidomid, albo u pacjentów u których w pierwszej linii leczenia nie podawano tego leku, możemy zastosować następujący schemat leczenia:

  • DRD (daratumumab, lenalidomid, deksametazon)
  • KRD (lenalidomid, deksametazon). 
  • IRD (iksazomib, lenalidomid, deksametazon).  
  • EloRD (elotuzumab, lenalidomid, deksametazon)
  • badania kliniczne

Wznowa po co najmniej 2 liniach leczenia Zwiń Rozwiń

U osób, u których wznowę lub progresję rozpoznaje się po co najmniej dwóch liniach leczenia, zaleca się terapię PD (pomalidomid, deksametazon), EloPD (elotuzumab, pomalidomid, deksametazon) oraz badania kliniczne.

Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30 od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-19:00

W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad interwentki kryzysowej, w czwartki i w piątki – również dietetyczki. Od wtorku do czwartku (w godz. 17:00-20:00) dyżuruje także koordynator onkologiczny.

Leczenie przeszczepowe

Jedną z opcji terapeutycznych, którą należy rozważyć w przypadku kolejnych linii leczenia jest zastosowanie leczenia przeszczepowego. Leczenie przeszczepowe należy zindywidualizować biorąc pod uwagę cechy pacjenta i prowadzoną terapię kolejnych linii leczenia. Rozróżniamy dwa rodzaje przeszczepień:

– autologiczne przeszczepienia komórek krwiotwórczych autoSCT (przeszczepienia własnych komórek macierzystych krwiotworzenia), należy rozważyć głównie u osób młodszych w drugiej remisji i kolejnych remisjach.

– allogeniczne przeszczepienie należy rozważyć w przypadku chorych z niskim ryzykiem przeszczepowym (ocena wskaźnika HCT-CI – jest to indeks chorób współistniejących) i dużym ryzykiem choroby lub niepowodzeniami terapeutycznymi. Jest to obecnie jedyna możliwość całkowitego wyleczenia choroby, ale obarczona bardzo dużą śmiertelnością w stosunku do rutynowo stosowanych metod leczenia.

Warto zaznaczyć, że kwalifikacja i dalsze przeprowadzenie procedur przeszczepowych odbywa się w ośrodkach przeszczepowych.

Pamiętaj!

W czasie wznowy w nowotworach hematologicznych należy zawsze rozważyć udział w badaniu klinicznym! Pamiętaj, by zawsze rozmawiać ze swoim lekarzem prowadzącym na temat korzyści i ryzyka wyboru badania klinicznego. Więcej informacji o badaniach klinicznych znajdziesz tutaj.

Przekaż nam 1.5% podatku

Jeśli masz ochotę nam pomóc, możesz przekazać nam 1,5% z podatku.
Przekaż 1.5% podatku

Infolinia 22 105 55 30

(pon. - pt, 17.00 - 19.00)