Wsparcie psychologiczne
Znajdziesz tutaj najczęściej zadawane pytania dotyczące emocji, radzenia sobie ze stresem i trudnościami. Jeśli brakuje jakiegoś pytania, napisz do nas. Dodamy je wraz z odpowiedzią.
Numery telefonów, pod którymi możesz uzyskać wsparcie
Jeżeli szukasz pomocy - pamiętaj, że możesz zadzwonić na infolinie wsparcia.
Jeżeli uważasz, że brakuje tutaj jakiegoś numeru daj nam znać! Kliknij tutaj.
Zagubienie, "zamrożenie"
Możesz czuć zagubienie lub, tak zwane, zamrożenie emocji (przekonanie, że nic nie czujesz, jesteś otoczona mgłą i to tak mocno na Ciebie wpływa, że nie jesteś w stanie nic robić ani myśleć. W odpowiedziach znajdziesz informacje, dlaczego tak się dzieje i jak na to reagować.
-
Co się ze mną dzieje, kiedy czuję zagubienie, oszołomienie, mam trudności z podejmowaniem decyzji, chce mi się płakać albo schować przed wszystkimi i przed rzeczywistością?
Wszystko wskazuje na to, że odczuwasz silny stres spowodowany sytuacją lub informacją o diagnozie. W psychologii mówi się w takich sytuacjach o kryzysie psychicznym. To jest zupełnie normalna i naturalna reakcja na coś, co jest dla nas nowe i co wzbudza silne emocje. Wynika to z faktu, że nie mamy gotowego wzorca zachowania i musimy go sobie wypracować.
Pierwszy ważny krok do opanowania tej sytuacji to wyciszenie emocji. Możesz to zrobić z pomocą specjalisty (psycholog, psychoonkolog, terapeuta, coach kryzysowy) lub – jeśli czujesz się na siłach – samodzielnie. Techniki oddechowe oraz aktywność fizyczna najszybciej wyciszają emocje. Pomóc może także zapisywanie swoich mysi i przeżywanych uczuć. Możesz dowiedzieć się więcej tutaj.
Drugi krok to stworzenie codziennej rutyny, czyli planu czynności na każdy dzień (od momentu pobudki przez posiłki, różne obowiązki po porę snu). To sprawia, że mamy podstawę, która nas trzyma w ryzach, pozwala w miarę normalnie funkcjonować i daje szansę na wyciszenie emocji i coraz lepszy dostęp do racjonalnego rozumowania. Racjonalne rozumowanie jest nam bardzo potrzebne do radzenia sobie z trudnościami, a silne emocje osłabiają naszą zdolność do podejmowania dobrych dla nas decyzji.
-
Dlaczego nic nie czuję, jakby coś zamroziło moje uczucia?
To jest reakcja obronna naszego mózgu na trudne dla nas sytuacje. Ona minie. Najlepiej, żeby minęła szybko. Jak możesz sobie pomóc? Potrzebujesz bezpiecznego miejsca i chwili dla siebie. Ważne jest, żeby zrozumieć, co się dzieje (znaleźć przyczynę). Pomóc może mówienie na głos (do siebie, do kogoś bliskiego i wspierającego, do specjalisty z obszaru wsparcia psychicznego) albo zapisywanie emocji, strumienia myśli (bez kontrolowania sposobu pisania – wszystko tak, jak to widzisz i czujesz). Pozwól sobie na to! Daj sobie czas na zrozumienie siebie, a kiedy pojawią się emocje (złość, wściekłość, smutek, żal), pobądź z nimi tyle czasu, ile potrzebujesz. To ważne, by dawać sobie pozwolenie i czas na przeżywanie emocji.
-
Dlaczego mnie to spotkało?
Choroba może się zdarzyć każdemu. Teraz przytrafiła się Tobie. Kiedy pytasz dlaczego albo chcesz znaleźć przyczynę, albo winnego. Jeśli możliwe jest znalezienie przyczyny i wnosi to coś dobrego do leczenia, to warto to wiedzieć. Jeśli szukasz czyjejś winy, to taki sposób myślenia osłabi Cię jeszcze bardziej.
Mniej istotne jest to, dlaczego mnie to spotkało?, ale to, CO MOGĘ TERAZ DLA SIEBIE ZROBIĆ, ŻEBY PORADZIĆ SOBIE JAK NAJLEPIEJ Z ŻYCIEM, Z CHOROBĄ I LECZENIEM? Zastanów się nad tym, zapisz wszystkie pomysły i dbaj o siebie codziennie.
-
Czy mogę poczuć się lepiej psychicznie?
Tak, możesz! Nasze psychiczne samopoczucie zmienia się, bo zależy od wielu czynników – od nastawienia do danej sytuacji (jak myślimy o sobie i o tym, co się nam przytrafia). Nad tym mamy kontrolę! To jest nasza wielka moc! O radzeniu sobie z trudnymi i natrętnymi myślami oraz o wspierających przekonaniach dowiesz się więcej tutaj.
Jeśli nie dajesz sobie z tym rady i Twoje samopoczucie się pogarsza, skorzystaj z pomocy specjalisty i powiedz o tym swojemu lekarzowi. To może być kryzys psychiczny i wtedy wystarczy pomoc psychologa, psychoonkologa, terapeuty lub coacha kryzysowego. Może to być również depresja i wtedy konieczna jest pomoc farmakologiczna. Depresja to poważna choroba, którą można wyleczyć. Depresja nie znika sama. Im prędzej dostaniesz leki i pomoc, tym szybsza szansa na normalne funkcjonowanie i dobre samopoczucie.
-
Czy to normalne, że czuję się zagubiona/zagubiony, nic mi się nie chce, nie daję sobie rady z niczym?
Tak, to jest normalna reakcja naszego organizmu na coś, co jest dla nas bardzo trudne. Ważne jest, by w takim stanie zadbać o siebie pod każdym względem i poszukać wsparcia wśród bliskich osób lub specjalisty. O tym, jak możesz o siebie zadbać każdego dnia dowiesz się tutaj.
-
Reakcja na diagnozę - czy moja jest normalna?
Diagnoza choroby onkologicznej, zagrażającej życiu lub powodującej zmiany nieodwracalne jest wydarzeniem wpływającym na wszystkie Twojego życia i życia Twoich najbliższych. Jest doświadczeniem granicznym, wytrącającym z codzienności. Okres cierpienia psychicznego związany z uświadomieniem sobie choroby, może wywołać kryzys emocjonalny. Reakcja na samą diagnozę może być bardzo różna. Najczęściej na początku pojawia się niedowierzanie, zaprzeczanie, trudno w pełni zrozumieć i uwierzyć w przekazywane informacje. Normalną reakcją jest lęk, przerażenie, rozpacz, złość, bezradność, poczucie winy, smutek.
Diagnoza choroby przewlekłej, bez konieczności leczenia obecnie (jak zdarza się w chorobach hematoonkologicznych) wiąże się z utratą poczucia bezpieczeństwa, życiem w niepewności. To wyzwanie, by nauczyć się żyć z niepewnością dotyczącą zdrowia, koniecznością dostosowania się do zaleceń lekarza (w tym systematycznych badań, kontroli), być może zmianą stylu życia, nawyków. Taka sytuacja wymaga adaptacji.
Emocje w chorobie: Strach, lęk, złość …
W trudnych sytuacjach bardzo często pojawiają się silne emocje (strach, lęk, złość, głęboki smutek, żal). Tutaj znajdziesz odpowiedzi na pytania, jak można takie emocje oswoić.
-
Dlaczego czuję strach, złość, smutek?
Takie emocje mówią Ci, że coś, co jest dla Ciebie ważne – jest zagrożone. To może być zdrowie, życie (Twoje lub bliskich). To może również oznaczać, że czujesz niezgodę na to, co się dzieje. Możesz żałować siebie, jakiś decyzji lub masz poczucie winy. Takie emocje pojawiają się w życiu każdego z nas. Są zupełnie naturalne.
Ważne jest to, by rozumieć, że są Twoje i informują o czymś ważnym, prowokują do konkretnych działań. Zrozum siebie, swoje emocje, swoje potrzeby i daj sobie na wszystko czas i pozwolenie. Emocje mijają – taka ich natura. Dobrze jest wiedzieć co zrobić, żeby ten proces przyspieszyć. O tym dowiesz się więcej tutaj.
-
Nie chcę czuć lęku/strachu – co mogę zrobić?
Zastanów się, dlaczego tego nie chcesz? Dużo lęków powstaje tylko w naszej głowie, a to znaczy, że warto umieć panować nad swoimi myślami. Panowanie nad nimi oznacza świadomość tego, jak formułuję własne myśli, czy one mi pomagają, czy umiem powiedzieć: stop – ta myśl mnie tylko osłabia. Panowanie nad swoimi myślami oznacza wiedzę, jak takie niewspierające i natrętne myśli zatrzymać i przekierować swoją uwagę na coś, co będzie wspierać.
Zapoznaj się z materiałami o tym, jak radzić sobie z trudnymi myślami oraz z trudnościami.
-
Lek/strach sprawia, że ciągle o nim myślę i bardzo mi to przeszkadza w życiu – jak mogę sobie z nim poradzić?
Po pierwsze pamiętaj, że to Ty decydujesz, o czym myślisz i na czym skupiasz swoją uwagę. Warto się zastanowić, co takie myślenie mi daje, jakie myślenie mnie wspiera, co sprawia, że moje myśli są dla mnie dobre? Pamiętaj o tym, że być może nie dałaś/dałeś sobie czasu i przestrzeni na pobycie ze swoim lękiem/strachem, na zrozumienie, czego się boisz, na zastanowienie się nad tym, czego teraz potrzebuję najbardziej żeby zmniejszyć mój lęk/strach lub całkiem się go pozbyć.
Może potrzebujesz rozmowy, może wiedzy, może czułości. Znajdź w sobie odpowiedź i daj sobie to, czego teraz potrzebujesz. Jeśli nie radzisz sobie z tym kompletnie, poszukaj pomocy specjalisty (psycholog, psychoonkolog, terapeuta, coach kryzysowy).
-
Dlaczego najgorsze są wieczory i noce? Nie mogę spać i ciągle myślę o chorobie i śmierci.
Dzieje się tak, ponieważ jest to związane z tak zwaną energią życiową, której mamy najwięcej rano i która wyczerpuje się stopniowo w ciągu dnia. Kiedy odczuwamy duży stres, nasza dawka codziennej energii życiowej wyczerpuje się dużo szybciej.
Co można z tym zrobić? Warto zrozumieć ten proces i pozwolić sobie na zmęczenie, które pojawia się wieczorem. Kiedy uświadomisz sobie, że to jest naturalne, że to są informacje, by o siebie zadbać, to ta świadomość sprawi, że poczujesz się lepiej. Kiedy to zrozumiesz, możesz dać sobie odpoczynek, relaks, coś, co sprawi Ci przyjemność.
O dostarczaniu sobie codziennie dobrej energii oraz o znaczeniu przyjemności dowiesz się więcej tutaj i tutaj.
-
Czy jest coś, co pomoże mi szybko wyciszyć lęk/strach?
Tak. Wiele badań dowodzi, że szybko można wyciszyć lęk/strach poprzez ćwiczenia oddechowe i aktywność fizyczną. To jednak nie zadziała w pełni bez zrozumienia, skąd bierze się mój lęk/strach, bez dania sobie czasu i przestrzeni na pobycie z tą emocją i bez zrozumienia, czego tak naprawdę potrzebuję, żeby te emocje w sobie wyciszyć.
Lęk i strach najczęściej powstają tylko w naszej głowie i nie wydarzają się w rzeczywistości. Warto pamiętać, że strach bardzo nas osłabia psychicznie i najlepsze w jego przypadku jest działanie, czyli zrobienie czegoś dobrego dla siebie drugiej osoby.
-
Jak radzić sobie, kiedy nagle ogarnia mnie lęk?
Jest specjalna pozycja ciała, która przywraca poczucie bezpieczeństwa dzięki objęciu się i swoich emocji. Ta pozycja pomoże Ci opanować lęk oraz panikę. Obejrzyj film zatytułowany „Poczuj się bezpiecznie”. Poznasz sposób, który łagodzi lęk, jak i pomaga wyjść z paniki.
-
Jak radzić sobie, kiedy dopada mnie lęk i tracę nadzieję?
Można sobie szybko pomóc i uspokoić natrętne myśli, emocje, przywrócić lepszy nastrój i poczucie nadziei. Poznaj proste techniki, które pomagają regulować emocje i wywodzą się z m.in. z terapii traumy i medytacji. Zapraszamy Cię do obejrzenia serii zatytułowanej „Techniki Regulacji Emocji”. Techniki te przyniosą pomoc, jeśli będziesz je stosować regularnie.
-
Kiedy możemy mówić o depresji i co wtedy zrobić?
Trudności z zaadoptowaniem się do nowej sytuacji zdrowotnej mogą prowadzić do depresji. Jej objawami są obniżony nastrój, lęk, zaburzenie rytmów biologicznych (bezsenność lub nadmierna senność, trudność ze wstawaniem rano, zasypianiem wieczorem). Może pojawiać się negatywne myślenie o samym sobie, poczucie winy, myśli rezygnacyjne („życie nie ma sensu”, ” nie wiem czy chce się leczyć” itp.). To prowadzi do utraty zainteresowań i zdolności do przeżywania radości, satysfakcji. Z czasem pojawia się osłabienie tempa procesów poznawczych i ruchowych – trudności z koncentracją, myśleniem, opóźnione reakcje, może pojawić się spowolnienie ruchowe, niechęć do działania, znaczny spadek aktywności. Pogłębiająca się depresja może prowadzić do się myśli, tendencji, następnie planów samobójczych. W takich wypadkach konieczna jest natychmiastowa pomoc psychiatryczna.
-
A jeśli ktoś myśli, że nie może sobie pozwolić na depresję, bo trzeba zadbać o dzieci, rodzinę, pieniądze itd.? Co wtedy?
Na depresję sobie „nie pozwalamy”, to jest po prostu sposób przeżywania naszej sytuacji. Tłumienie przeżyć prowadzi raczej do pogłębiania się problemu. Lecząc depresję można normalnie funkcjonować (opiekować się dziećmi, pracować, prowadzić samochód).
-
Co mogą zrobić bliscy, kiedy widzą zachowania świadczące o depresji?
To niewątpliwie trudna sytuacja. Warto być blisko, rozmawiać z pozycji troski, zainteresowania i odnosić się do objawów i zachowań. Nie oceniać, nie pokazywać swojego punktu widzenia, przedstawiać argumenty odnoszące się do obecnej sytuacji.
Warto mieć przygotowane konkretne propozycje i być przygotowanym do pomocy w umówieniu wizyty u lekarza lub psychologa. Towarzyszyć w drodze do specjalisty. -
Jak radzić sobie z chorobą i ze stresem jej towarzyszącym?
Warto korzystać z tego, co do tej pory nam pomagało oraz szukać nowych rozwiązań. Zachęcam do otwartości i poszukiwania nowych metod radzenia sobie ze stresem, smutkiem, próbowania – bo choroba jest zmianą, a utrzymanie dobrej jakości życia fizycznego i psychicznego może wymagać zmiany. Te zaś wiążą się z wysiłkiem.
Stowarzyszenie Polskie Amazonki Ruch Społeczny proponuje metody, które łagodzą stres w ramach cyklicznych spotkań „Zdrowiej” (8 spotkań godzinnych dwa razy w roku) oraz poprzez dodatkowe materiały, ćwiczenia na stronie https://www.ruchspoleczny.org.pl/psychoedukacja/ -
Gdzie szukać pomocy w radzeniu sobie ze stresem?
Pomoc ambulatoryjną można znaleźć w poradniach zdrowia psychicznego (PZP), w czasie pobytu w szpitalu na oddziale onkologicznym można korzystać z konsultacji z psychologiem.
Bezpłatnie można uzyskać pomoc w fundacjach, które pomagają pacjentom onkologicznym i oferują wsparcie psychologiczne (indywidualne konsultacje dla chorych i ich rodzin, warsztaty, wykłady). Zachęcam, do szukania pomocy u specjalistów, którzy mają doświadczenie kliniczne.
To jakiego rodzaju pomocy potrzebuje chory jest sprawą indywidualną, może potrzebować kilku konsultacji, długofalowego wsparcia psychologicznego, leczenia farmakologicznego.
Wsparcie psychologiczne może wpłynąć na poprawę jakości życia emocjonalnego, pomimo tego, że Twoja sytuacja zdrowotna jest trudna. -
Co mogą dla mnie zrobić bliscy?
Bliscy mogą bardzo wiele dla Ciebie zrobić. Sam fakt gotowości do pomocy jest wspierający. Powoduje, że nie czujesz się osamotniony/a w trudnym dla siebie czasie. Pomoc może dotyczyć wsparcia emocjonalnego, informacyjnego, instrumentalnego.
Wsparcie emocjonalne polega na obecności, towarzyszeniu, wysłuchaniu. Rozmowa może wiązać się z silnymi emocjami (płacz, złość, smutek, lęk, bezsilność). Łagodzenie polega na okazywaniu troski i wsparcia: „pomimo trudnych emocji, intensywnych przeżyć, jestem blisko Ciebie”.Wsparciem instrumentalnym jest pomoc w organizowaniu leczenia (dojazdy, wizyty u lekarzy, badania), sprawy codzienne. Jeśli jest to potrzebne, również pomoc w zmianie nawyków żywieniowych, dbanie o kondycję fizyczną, odciążanie w obowiązkach domowych, sprawach codziennych. Czasem przejmowanie inicjatywy w sprawach związanych z leczeniem, wizyty u specjalistów, towarzyszenie w gabinecie lekarskim w czasie wizyty, dieta, aktywność fizyczna, dbanie o przyjemności, informowanie dalszej rodziny, znajomych jeśli sam/a nie czujesz się na siłach.
Wsparcie wiąże się z towarzyszeniem na wielu płaszczyznach, ale z uszanowaniem Twoich potrzeb. Warto by bliscy brali pod uwagę fakt, że masz swoje zasoby psychiczne i fizyczne, których możesz używać i warto wspierać Twoje działania i inicjatywy.
Osoby bliskie również są emocjonalnie obciążone, ich życie się zmienia, sami mogą potrzebować wsparcia. Zadbanie o siebie daje szanse na skuteczniejszą pomoc osobie chorej.
Wsparcie poprawia jakość życia i zapobiega stanom patologicznym w sferze psychiki.
Emocje w chorobie: adaptacja, akceptacja
Choroba często nas zaskakuje i równie często jesteśmy zmuszeni żyć z nią przez jakiś czas lub przez resztę życia. O tym, dlaczego akceptacja trudnych sytuacji jest ważna dla jakości naszego życia i jak się do takich sytuacji adaptować (jak je oswajać) przeczytasz w odpowiedziach.
-
Dlaczego mam akceptować chorobę?
Akceptacja to przyjęcie tego, jaką jestem osobą i co się w moim życiu wydarza. To jest dla nas dobre. Jeśli coś akceptujemy – jesteśmy świadomi, że to jest teraz w moim życiu. Taka świadomość daje nam moc zrobienia czegoś z tym, co jest. Jeśli nie akceptujesz choroby – nie uznajesz jej obecności. Jak możesz leczyć coś, czego nie ma? Dostajesz leki, ale Twój mózg Ci nie pomaga w leczeniu i zdrowieniu.
Z pewnością wiesz coś o pozytywnym nastawieniu – to jest wynik akceptacji tego, co teraz dzieje się w życiu i zdolność do odczuwania nadziei, że leczenie pomoże. To jest również forma wzmacniania wiary w siebie. Leczenie to nie tylko leki i zabiegi, to także Twoje nastawienie i wszystko, co pozwala Ci oswoić się z chorobą.
-
Co mi da oswojenie się z sytuacją?
Oswojenie się z sytuacją (choroba) ma duże znaczenie w leczeniu i zdrowieniu, poprawia jakość życia. Kiedy adaptujemy się do nowej sytuacji (oswajamy się z nią), dajemy sobie możliwość odczuwania mniejszego stresu. Badania są stresujące, ale regularne ich wykonywanie pozwala oswoić się ze stresem oczekiwania na wynik.
O tym, jak radzić sobie stresem i jak się z nim oswajać, dowiesz się tutaj.
-
Dlaczego mnie to spotkało?
Choroba może się zdarzyć każdemu. Teraz przytrafiła się Tobie. Kiedy pytasz dlaczego, chcesz, znaleźć przyczynę, czasem szukasz winnych. Jeśli możliwe jest znalezienie przyczyny i wnosi to coś dobrego do leczenia, warto wiedzieć. Jeśli szukasz czyjejś winy, taki sposób myślenia osłabia Cię.
Nie jest tak istotny powód, dlaczego choroba się pojawiła, ale plan, który podpowiada CO MOGĘ TERAZ DLA SIEBIE ZROBIĆ, ŻEBY PORADZIĆ SOBIE JAK NAJLEPIEJ Z ŻYCIEM, CHOROBĄ I LECZENIEM? Zastanów się nad tym, zapisz wszystkie pomysły i dbaj o siebie codziennie.
-
Czy mogę poczuć się lepiej psychicznie?
Tak, możesz. Nasze psychiczne samopoczucie zmienia się często, to zależy od wielu czynników, najbardziej od naszego nastawienia, czyli od tego, jak myślimy o sobie i o tym, co się nam przytrafia. Nad tym mamy całkowitą kontrolę. To jest nasza wielka moc. O radzeniu sobie z trudnymi i natrętnymi myślami oraz o wspierających przekonaniach dowiesz się więcej tutaj.
Jeśli nie dajesz sobie z tym rady i Twoje samopoczucie się pogarsza, skorzystaj z pomocy specjalisty i powiedz o tym swojemu lekarzowi. To może być tak zwany kryzys psychiczny i wtedy wystarczy pomoc psychologa, psychoonkologa, terapeuty lub coach kryzysowego. Może to być również depresja i wtedy konieczna jest pomoc farmakologiczna.
Depresja to poważna choroba, którą można wyleczyć. Depresja nie znika sama i czym prędzej dostaniesz leki i pomoc, tym szybsza szansa na normalne funkcjonowanie i dobre samopoczucie.
-
Jak mogę oswoić się z nową sytuacją?
Najważniejsze jest zrozumienie, że w tym momencie mojego życia jego częścią jest choroba i leczenie (zgoda wewnętrzna na to, że właśnie tak jest). To duży krok do oswojenia się z chorobą, a taka akceptacja daje Ci moc do zmian, moc działania, moc życia na własnych zasadach.
Możesz sobie powiedzieć: Wiem, że nie zapraszałam/zapraszałem choroby do mojego życia, ale się pojawiła, więc teraz całą moją uwagę skupię na tym, jak mam dobrze żyć w czasie choroby i leczenia. To jest moje zadanie na ten czas!”
Teraz możesz zacząć planować i spisywać pomysły, działania, które pomogą Ci żyć z chorobą i leczeniem. Zrób to sama lub z pomocą bliskich osób. Wybierz taki sposób, by czuć się naturalnie. I zacznij realizować pomysły, zacznij działać! Działanie daje nam poczucie sprawczości oraz panowania nad sytuacją, a to jest uważane w psychologii za jedną z podstaw dobrego życia.
-
Adaptacja do życia z chorobą – czy to jest możliwe i jak to zrobić?
Proces adaptacji przebiega bardzo indywidualnie, każdy ma swoje tempo. Mierzysz się z trudną sytuacją dla siebie i bliskich, z którą starasz się oswoić. Adaptacja wymaga czasu i wysiłku, ale jest możliwa.
Oswajanie się ze diagnozą wiąże się z poznawczym i emocjonalnym przekształcaniem, opracowywaniem zaistniałej sytuacji. Polega na odnalezieniu się w nowej rzeczywistości poprzez rozumienie diagnozy, możliwości leczenia, poznawanie planu leczenia, rokowania. Reakcje emocjonalne ewaluują, zmieniają się gdy dowiadujemy się więcej o tym, co oznacza diagnoza, jak realnie może wpłynąć na życie, jaki jest plan leczenia, rokowanie.
Adaptacja wiąże się również z godzeniem się ze stratą życia z przed choroby.
Można się zaadoptować do obiektywnie trudnej sytuacji zdrowotnej i zachować dobrostan psychiczny. Ważne jest wsparcie bliskich, bo strategie radzenia sobie z chorobą mogą być wspólnie wypracowywane. Nie ma jednego właściwego podejścia i też nie ma prostych odpowiedzi. Bywa, że zawodzą sposoby radzenia sobie ze stresem, które do tej pory stosowaliśmy. Warto szukać metod dla siebie, które mogą być pomocne. Zmiana związana z diagnozą może inspirować do poszukiwań źródeł siły w sobie i na zewnątrz. Może to być czas większej uważności na siebie i swoje potrzeby.
Nie wszyscy chorzy osiągają stan dobrego przystosowania. Bywa, że trudna sytuacja choroby przerasta możliwości adaptacyjne chorego. Może pojawiać się uczucie niemożności poradzenia sobie z sytuacją. To prowadzi do zaburzeń adaptacyjnych, może rozwijać się depresja, stany lękowe, zachowania autodestrukcyjne.
Emocje w chorobie: strach przed śmiercią, wsparcie naturalne
Strach przed śmiercią pojawia się w naszym życiu. W obliczu choroby nasila się. O tym, jak sobie z nim radzić oraz wspierać siebie i swoich bliskich, przeczytasz w odpowiedziach.
-
Dlaczego najgorsze są wieczory i noce? Nie mogę spać i ciągle myślę o chorobie i śmierci…
Dzieje się tak, ponieważ jest to związane z tak zwaną energią życiową, której mamy najwięcej rano i która wyczerpuje się stopniowo w ciągu dnia. Kiedy odczuwamy duży stres, nasza dawka codziennej energii życiowej wyczerpuje się dużo szybciej.
Co można z tym zrobić? Warto zrozumieć ten proces i pozwolić sobie na zmęczenie, które pojawia się wieczorem. Kiedy uświadomisz sobie, że to jest naturalne, że to są informacje, by o siebie zadbać, to ta świadomość sprawi, że poczujesz się lepiej. Kiedy to zrozumiesz, możesz dać sobie odpoczynek, relaks, coś, co sprawi Ci przyjemność.
O dostarczaniu sobie codziennie dobrej energii oraz o znaczeniu przyjemności dowiesz się więcej tutaj i tutaj:
-
Czy ja umrę?
Każdy kiedyś umrze – Ty także. W naszej kulturze mało się o tym rozmawia. Śmierć dotyczy każdego, dlatego warto jak najlepiej żyć każdego dnia i zastanowić się nad tym, co po sobie zostawię. Warto przygotować się również na to, co nasza śmierć przyniesie bliskim.
Każdy dzień może być piękny, gdy będziesz się skupiać na tym, co możesz zrobić dobrego dla siebie i bliskich.
- Sprawdź, co chcesz i możesz jeszcze zrobić.
- Zastanów się, jakie marzenie chcesz spełnić.
- Za co możesz sobie podziękować?
- Sprawdź, czy potrafisz wybaczyć sobie i innym to, co jest do wybaczenia.
- Jeśli jest Ci trudno pogodzić się ze swoja śmiertelnością, zastanów się, co może sprawić, że będziesz trwała/ trwał w pamięci innych. Może coś stworzysz, zasadzisz drzewo. Możesz dać miłość, życzliwość, wdzięczność i pielęgnować relacje. Pomyśl i zrób to, co uważasz za dobre dla siebie i innych.
Być może masz wizję, jak ma wyglądać ceremonia pożegnania. Opowiedz o tym komuś lub zapisz.
Pomyśl o swoich bliskich. Czy chcesz ich jakoś zabezpieczyć na wypadek swojej śmierci.
- Czy masz spisany testament?
- Czy masz uregulowane wszystkie kwestie prawne i własnościowe?
- Jeśli masz dzieci, zadbaj o ich opiekę.
- Może chcesz napisać listy albo nagrać film.
Pomyśl o tym i zrób to teraz.
Wszystkie działania pomogą Tobie i Twoim bliskim oswoić się z myślą o śmierci. Warto o tym rozmawiać.
-
Czy warto rozmawiać o śmierci?
Rozmowa o śmierci może pomóc zmniejszyć strach. Rozmowa pomaga nam się oswoić z trudnymi tematami i często przynosi ulgę. Śmierć to ważny element życia. Można o niej pomyśleć jak o zakończeniu czegoś, co było dobre i wartościowe.
Warto nie tylko rozmawiać, ale też czynić przygotowania, spisać testament i powoli się żegnać z bliskimi.
Warto zadbać o to, by każdy dzień, który pozostał był piękny, godny i pełen normalności. Można myśleć o śmierci jako o końcu życia, można myśleć jako o pewnym etapie, a można jako o celebracji życia, które przeminęło i zostawia po sobie miłość, życzliwość, wdzięczność i radość wspólnych chwil.
Zastanów się, czego ty chcesz i potrzebujesz i zadbaj o spełnienie tych potrzeb.
-
Jak wspierać kogoś w chorobie, smutku, trudnej sytuacji
Najważniejsza zasada tak zwanego wspierania naturalnego, czyli takiego, które każdy z nas może oferować innym to pytanie o potrzeby, czyli kiedy chcemy komuś pomóc, to możemy zadać takie pytania:
- Co mogę dla ciebie teraz zrobić?
- Czego potrzebujesz ode mnie?
- Czego teraz potrzebujesz, żeby poczuć się lepiej?
- Lub możesz też powiedzieć:
- Jestem teraz dla Ciebie i jeśli mogę coś dla Ciebie zrobić, po prostu powiedz, a ja chętnie to zrobię.
- Pamiętaj, że jeśli masz dobre chęci, a nie znasz konkretnych potrzeb drugiej osoby, to nie będziesz mógł pomóc tak, jak należy.
- Rozmowa jest podstawą wspierania.
- Jeśli to Ty potrzebujesz pomocy i nie słyszysz pytań o swoje potrzeby, po prostu powiedz komuś, co może dla Ciebie zrobić. To wystarczy, żeby dostać to, czego w danej chwili potrzebujesz.
- Więcej o wspieraniu przeczytasz tutaj.
Emocje w chorobie: Odzyskiwanie spokoju
Każdy z nas marzy czasem o tak zwanym “świętym spokoju”, o życiu bez stresu, bez nieprzyjemnych dla nas emocji. O tym, jak możesz odzyskać spokój oraz o niego zadbać w trudnych momentach, przeczytasz w odpowiedziach.
-
Jak odzyskać spokój?
Pozwól, by rzeczy się działy. Nie walcz ze sobą. Nie musisz mieć kontroli nad wszystkich, a tak naprawdę nie możesz mieć kontroli nad wszystkim. Warto to zrozumieć, że na wiele spraw i sytuacji nie mamy żadnego wpływu i przestać się tym martwić. Dużo lepiej jest skupić swoją uwagę i myśli na to, co zależy od Ciebie. To jedna strony odzyskiwania spokoju.
Druga strona to skupienie się na własnym ciele i aktywności ruchowej. To jest bardzo pomocne w odzyskiwaniu spokoju – świadomość własnego ciała i takie dobre zmęczenie, wynikające z długiego spaceru, biegu, jazdy na rowerze, tańca, pływania czy tego, co sprawia Ci przyjemność.
Jak jeszcze można odzyskiwać spokój i radzić sobie z trudnościami przeczytasz tutaj.
Przeczytaj się też o tym jak relacje pomagają odzyskiwać spokój wewnętrzny.
-
Czy mogę poczuć się lepiej psychicznie?
Tak, możesz. Nasze psychiczne samopoczucie zmienia się często, to zależy od wielu czynników, najbardziej od naszego nastawienia, czyli od tego, jak myślimy o sobie i o tym, co się nam przytrafia. Nad tym mamy całkowitą kontrolę. To jest nasza wielka moc. O radzeniu sobie z trudnymi i natrętnymi myślami oraz o wspierających przekonaniach dowiesz się więcej tutaj.
Jeśli nie dajesz sobie z tym rady i Twoje samopoczucie się pogarsza, skorzystaj z pomocy specjalisty i powiedz o tym swojemu lekarzowi. To może być tak zwany kryzys psychiczny i wtedy wystarczy pomoc psychologa, psychoonkologa, terapeuty lub coach kryzysowego. Może to być również depresja i wtedy konieczna jest pomoc farmakologiczna.
Depresja to poważna choroba, którą można wyleczyć. Depresja nie znika sama i czym prędzej dostaniesz leki i pomoc, tym szybsza szansa na normalne funkcjonowanie i dobre samopoczucie.
-
Dlaczego najgorsze są wieczory i noce? Nie mogę spać i ciągle myślę o chorobie i śmierci…
Dzieje się tak, ponieważ jest to związane z tak zwaną energią życiową, której mamy najwięcej rano i która wyczerpuje się stopniowo w ciągu dnia. Kiedy odczuwamy duży stres, nasza dawka codziennej energii życiowej wyczerpuje się dużo szybciej.
Co można z tym zrobić? Warto zrozumieć ten proces i pozwolić sobie na zmęczenie, które pojawia się wieczorem. Kiedy uświadomisz sobie, że to jest naturalne, że to są informacje, by o siebie zadbać, to ta świadomość sprawi, że poczujesz się lepiej. Kiedy to zrozumiesz, możesz dać sobie odpoczynek, relaks, coś, co sprawi Ci przyjemność.
Dowiedz się też więcej o dostarczaniu sobie codziennie dobrej energii oraz o znaczeniu przyjemności.
-
Jak szybko się ukoić?
Jest specjalna pozycja ciała, która przywraca spokój i poczucie harmonii. Ta pozycja pomoże Ci opanować poczucie zagubienia, chaosu, lęku. Obejrzyj film zatytułowany „Poczuj spokój”.
Poznasz sposób, który przywraca poczucie harmonii i ukierunkowania, jak i wewnętrznej spójności.
-
Co robić, aby mieć więcej nadziei?
Istnieje prosta i skuteczna praktyka, oparta o słowo 'dziękuję’, która przywraca poczucie nadziei i poprawia nastrój. Obejrzyj film zatytułowany „Poczuj więcej nadziei”. Poznasz sposób na doznawanie większej radości z życia.