wprowadzenie

Ostatnia aktualizacja: 11 lipca 2024

Nawrót/wznowa raka szyjki macicy

Czasem pomimo zstasowanego leczenia dochodzi do wznowy choroby. Tym terminem określa się nawrót nowotworu po upływie co najmniej 6 miesięcy od leczenia onkologicznego zakończonego uzyskaniem całkowitej remisji.
Ponad 80 proc. nawrotów występuje w ciągu 2-3 lat po zakończeniu leczenia.
Ważne, żebyś pamiętała, że nie musi dojść do nawrotu. Zwłóknienia i zrosty w tkankach mogą imitować nawrót raka szyjki macicy dlatego Rozpoznanie wznowy choroby powinno być potwierdzone histopatologicznie.

Jeśli stwierdzono u Ciebie nawrót choroby, istotne jest, abyś rozumiała, co oznacza ten etap leczenia. To naturalne, że pojawia się wtedy wiele emocji i pytań. Nawrót może mieć charakter miejscowy – kiedy komórki rakowe pojawiają się w jednej lokalizacji, a także odległy – gdy występują w różnych miejscach w organizmie.

Aby zdiagnozować nawrót raka szyjki macicy, zleca się następujące badania:

  • tomografia komputerowa (TK)
  • rezonans magnetyczny z kontrastem (MRI)
  • badanie PET-TK, czyli Pozytonowa Tomografia Emisyjna połączona z tomografią komputerową (jedna z najbardziej skutecznych metod diagnostyki obrazowej)
  • RTG klatki piersiowej
  • USG jamy brzusznej (aby określić charakter zmiany w miednicy, jej stosunek do narządów sąsiednich oraz wykluczyć rozsiew odległy)

Wykonanie pełnej diagnostyki z potwierdzeniem w badaniu histopatologicznym zwiększa szansę na odpowiednią kwalifikację do zabiegu i jego powodzenie. Więcej o powyższych badaniach przeczytasz na stronie Jak dostać właściwą diagnozę raka szyjki macicy

Ścieżkę pacjenta przygotował

Pracuje w Szpitalu Specjalistycznym im. L. Rydygiera w Krakowie

dr n. med. Monika Źrebiec-Figura onkolog kliniczny i psychoonkolog

Schematy leczenia

W przypadku progresji choroby po upływie 6 -7 miesięcy po chemioterapii opartej na cisplatynie lekarz zapewne rozważy ponowne jej zastosowanie. Jeśli uzna, że takie rozwiązanie jest niewskazane, może zastosować leczenie II rzutu.

Miejscowa, centralnie położona wznowa po radioterapii jest wskazaniem do rozważenia leczenia operacyjnego.

Radykalna histerektomia Zwiń Rozwiń

Polega na usunięciu macicy (czyli trzonu i szyjki macicy) z górną częścią pochwy, z towarzyszącymi tkankami sąsiednimi zawierającymi naczynia, czyli przymaciczami. W trakcie tego typu operacji wykonuje się również limfadenektomię, czyli wycięcie węzłów chłonnych miednicznych.

Wytrzewienie całkowite, przednie lub tylne Zwiń Rozwiń

Wytrzewienie całkowite polega na całkowitym wycięciu sromu, węzłów chłonnych, a także wszystkich narządów miednicy małej. Moczowody wszczepiane są do jelita cienkiego, wytworzona zostaje ureterostomia jelitowo-skórna (rodzaj połączenia stworzonego między drogami moczowymi a jelitem i skórą, by umożliwić odpływ moczu na zewnątrz). Integralną częścią zabiegu jest również utworzenie stałej kolostomii (wyprowadzenia jelita grubego na powierzchnię brzucha. Treść jelitowa gromadzi się wówczas w specjalnych workach kolostomijnych).

Wytrzewienie tylne to radykalne wycięcie sromu razem z węzłami chłonnymi pachwinowymi, resekcja odbytnicy z częścią esicy, a także usunięcie macicy wraz z przydatkami. Wiąże się z wykonaniem kolostomii

Wytrzewienie przednie to radykalne wycięcie sromu wraz z węzłami chłonnymi pachwinowymi, usunięcie pęcherza moczowego, pochwy oraz macicy. W wyniku operacji utworzone zostaje połączenie moczowodowo-jelitowo-skórne.

Są to zazwyczaj trudne operacje z powodu zmian popromiennych po wcześniejszym leczeniu i obarczone ryzykiem poważnych powikłań.

Wznowa nieoperacyjna po wcześniejszej radioterapii

W przypadku wznowy nieoperacyjnej po wcześniejszej radioterapii lekarze rozważą możliwość zastosowania ponownej radioterapii w zależności od lokalizacji i wielkości nawrotu oraz sposobu poprzednio przebytego leczenia.

Nawrót ograniczony do miednicy

Nawrót ograniczony do miednicy po leczeniu operacyjnym jest wskazaniem do radio- lub radiochemioterapii. Pozwala to na kontrolę nowotworu u ok. 40 proc. pacjentek.

Nawrót w szczycie pochwy

Nawrót w szczycie pochwy jest wskazaniem do brachyterapii z teleterapią lub bez niej.

Nawrót po leczeniu operacyjnym i radioterapii

W przypadku nawrotu raka szyjki macicy po leczeniu operacyjnym i radioterapii nie ma skutecznego leczenia radykalnego. W tym przypadku leczenie operacyjne, radioterapia czy leczenie systemowe ma charakter paliatywny.

Nawrót z resekcyjnymi, pojedynczymi przerzutami

U wybranych chorych z resekcyjnymi, pojedynczymi przerzutami (płuca, wątroba) możliwym rozwiązaniem jest metastazektomia (usunięcie przerzutu).

U pozostałych pacjentek, które nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego czy radioterapii po wystąpieniu wznowy lub są po takim leczeniu i mimo to choroba postępuje, stosowane jest leczenie systemowe, czyli chemioterapia wraz z lekami antyangiogennymi czy immunoterapia (opisane na stronie Jak wygląda leczenie raka szyjki macicy).

Pamiętaj!

W przypadku wyczerpania możliwości terapeutycznych lub na każdym etapie choroby (szczególnie przy stwierdzeniu progresji choroby) dopytaj swojego lekarza o możliwość leczenia w ramach badania klinicznego.

Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30

W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin, pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad coacha kryzysowego, we czwartki i w piątki – również dietetyczki. Dzwoń od poniedziałku do piątku w godz. 17:00 – 19:00, tel. 22 105 55 30

Infolinia 22 105 55 30

(pon. - pt, 17.00 - 19.00)