Łatwo poczuć zagubienie w trakcie kolejnych etapów diagnostyki i leczenia, dlatego pozwól, że poprowadzimy Cię krok po kroku. Znajdziesz tu informacje dotyczące optymalnych ścieżek postępowania w Twojej indywidualnej sytuacji. Pamiętaj, aby nie porównywać się z innymi pacjentkami, ponieważ przebieg leczenia każdej kobiety jest inny.
Rozpoczyna się Twoje leczenie, to naturalne, że możesz mieć mnóstwo pytań – czego spodziewać się po operacji? Jak będę się czuła po? Jakie dalsze etapy mam przed sobą?
We wczesnych postaciach raka szyjki macicy leczeniem z wyboru jest operacja. W niektórych stopniach zaawansowania dopuszczalne jest zarówno leczenie operacyjne, jak i radiochemioterapia, natomiast wraz z wzrostem miejscowego zaawansowania przewagę zyskuje radiochemioterapia. Zdarza się, że jedynym leczeniem, które można zaproponować chorej jest paliatywna chemioterapia czy immunochemioterapia.
Twoje leczenie w dużym stopniu zależeć będzie od stopnia zaawansowania choroby.
.
Ścieżkę pacjenta przygotowała
Specjalistka onkologii klinicznej, psychoonkolog. Pracuje w Szpitalu Specjalistycznym im. L. Rydygiera w Krakowie.
Znajomość stopnia zaawansowania klinicznego choroby według klasyfikacji FIGO (Międzynarodowa Federacja Ginekologów i Położników) z 2019 roku daje lekarzowi obraz przeciwnika, z jakim się mierzy, co przekłada się na dokładniejsze poradnictwo oraz precyzyjniejsze określenia planu leczenia.
I – rak ściśle ograniczony do szyjki macicy I A – inwazyjny rak rozpoznany tylko pod mikroskopem z maksymalną głębokością naciekania podścieliska < 5 mm i średnicy 7mm lub mniej; zacięcie przestrzeni naczyniowych nie ma wpływu na klasyfikację IA1 – inwazja podścieliska o głębokości 3 mm lub mniej i średnicy do 7mm IA2 – inwazja podścieliska o głębokości od 3 do 5mm i średnicy do 7mm IB – klinicznie widoczna zmiana ograniczona do szyjki macicy lub mikroskopowe zmiany większe niż IA2 IB1 – głębokość inwazji podścieliska ≥ 5mm i największy wymiar zmiany < 2cm IB2 – największy wymiar zmiany ≥ 2cm i < 4cm I B3 – największy wymiar zmiany ≥ 4cm II – naciek nowotworowy wychodzi poza macicę, ale nie obejmuje 1/3 dolnej części pochwy oraz ścian macicy IIA1 – nowotwór ograniczony do 2/3 górnej części pochwy bez zajęcia przymacicz, największy wymiar zmiany < 4cm II A2 – nowotwór ograniczony do 2/3 górnej części pochwy bez zajęcia przymacicz, największy wymiar zmiany ≥ 4cm II B – nowotwór nacieka przymacicza, ale nie dochodzi do ścian miednicy III – naciek nowotworowy obejmuje 1/3 dolną część pochwy i/lub przymacicza aż do kości miednicy i/lub wodonercze bądź nerka niewydzielająca moczu i/lub przerzuty do węzłów chłonnych miedniczych/okołoaortalnych III A – naciek obejmuje 1/3 dolną część pochwy, ale nie dochodzi do kości miednicy III B – naciek dochodzi do ścian miednicy i/lub wodonercze bądź nerka niewydzielająca III C1 – zajęcie tylko węzłów chłonnych miednicznych III C2 – zajęcie węzłów chłonnych okołoaortalnych IVA – rak nacieka błonę śluzową pęcherza moczowego lub odbytnicy i/lub wykracza poza miednicę mniejszą IV B – przerzuty odległe
O wczesnym raku jajnika mówimy, gdy zaawansowanie choroby jest zakwalifikowane do I lub II stopnia zaawansowania klinicznego, zaś o zaawansowanym raku jajnika– do III lub IV.
Typy raka szyjki macicy w zależności od stopnia zaawansowania:
Rak mikroinwazyjnyZwińRozwiń
Dotyczy stopni zaawansowania IA1 i IA2, kiedy inwazyjny rak jest rozpoznany tylko na podstawie badania mikroskopowego materiału pobranego metodą LEEP (wycięcie za pomocą pętli elektrycznej) lub konizacji, która obejmuje całą zmianę, a także w preparacie histopatologicznym po usunięciu szyjki macicy lub trzonu macicy.
W przypadku stopnia IA1 najważniejszym czynnikiem wypływającym na rokowanie jest zachowanie „czystych marginesów”, zwłaszcza kiedy pacjentka decyduje się na leczenie oszczędzające (młoda kobieta, nieródka, chcąca zachować szyjkę macicy, wówczas jedynym leczeniem jest konizacja). Jeśli oba marginesy (wewnętrzny i zewnętrzny) są wolne od raka, wówczas ryzyko przetrwałej choroby nowotworowej szacuje się na ok. 4 proc. Jeśli jeden jest dodatni, ryzyko wzrasta do 13 proc., a w przypadku obu zajętych marginesów ryzyko niepowodzenia leczenia rośnie do 33 proc. Kolejnymi czynnikami wpływającymi na powodzenie leczenia jest obecność przerzutów w węzłach chłonnych oraz naciekanie podścieliska przekraczające 1 mm. W przypadku nacieku podścieliska nieprzekraczającym 1 mm ryzyko obecności przerzutów w węzłach chłonnych jest bardzo niskie i wynosi 0,4 proc., natomiast jeśli naciek zbliża się do grubości 3 mm rośnie do 0,5 proc., a ryzyko nawrotu choroby po leczeniu dotyczy ok. 2 proc. pacjentek.
Wraz z wzrostem nacieku podścieliska do 3-5 mm, jak w stopniu IA2, rośnie ryzyko przerzutów do węzłów chłonnych, które szacuje się na ok. 3,4-8 proc., a wg niektórych autorów nawet na 13,8 proc. Kolejnym niekorzystnym czynnikiem rokowniczym jest naciekanie przestrzeni okołonaczyniowej (LVSI, polega na obecności komórek nowotworowych w okolicy naczyń krwionośnych i/lub limfatycznych, cecha oceniana przez patomorfologa w trakcie oceny materiału pod mikroskopem), ponieważ u 4 na 5 pacjentek z jej pierwotnym zajęciem może dojść do nawrotu choroby, który jest związany z rozprzestrzenianiem się komórek przez naczynia krwionośne i/lub limfatyczne do węzłów chłonnych lub innych narządów.
Rak inwazyjnyZwińRozwiń
Do tej grupy zalicza się raki od stopnia IB, kiedy w przypadku widocznych w trakcie badania zmian wystarczająca do postawienia diagnozy może być biopsja. Kiedy jest ona niewystarczająca, konieczna może być procedura LEEP lub konizacja.
u pacjentek z chorobą w stadium IB1-IIA rokowania zależą od: obecności lub braku przerzutów w węzłach chłonnych, średnicy pierwotnego guza, głębokości naciekania podścieliska, nacieku na przymacicza, zajęcia przestrzeni okołonaczyniowej lub okołolimfatycznej oraz zróżnicowania histologicznego raka. Ten ostatni jest niezwykle ważnym czynnikiem prognostycznym.
w zaawansowanych i wysoko zaawansowanych postaciach raka szyjki macicy (IIB-IV) rokowania zależą od: typu histologicznego raka, stopnia jego zróżnicowania czy statusu zajętych węzłów chłonnych, ale przede wszystkim od wyboru odpowiedniego postępowania terapeutycznego. Najlepiej rokują pacjentki poddane radiochemioterapii z wykorzystaniem cisplatyny, a rokowanie poprawia nieobecność przerzutów w okołoaortalnych węzłach chłonnych stwierdzona w badaniu PET-TK.
.
Ogólne zasady leczenia:
w pierwszej kolejności lekarz powinien ustalić, czy pacjentka może być radykalnie leczona operacyjnie bez konieczności stosowania leczenia pooperacyjnego. Celem takiego zabiegu jest usunięcie macicy wraz z otaczającymi tkankami (sklepienie pochwy, przymacicza) oraz uzyskanie danych dotyczących stanu węzłów chłonnych (biopsja węzła wartowniczego lub limfadenektomia miedniczna i okołoaortalna).
w stopniu IA1 przy braku naciekania przestrzeni limfatycznej konizacja chirurgiczna lub elektrokonizacja jest zarazem metodą diagnostyczną i leczniczą.
we wczesnym raku szyjki macicy (wielkość zmiany do 4 cm i brak zajęcia przymacicz) podstawową metodą leczenia jest chirurgia. U części chorych z czynnikami ryzyka nawrotu zalecana jest pooperacyjna radiochemioterapia.
we wczesnych postaciach (IA1-IB1) istotną rolę w planowaniu leczenia odgrywa wola pacjentki odnośnie zachowania płodności.
w leczeniu miejscowo zaawansowanego raka szyjki macicy standardem jest radiochemioterapia.
leczenie systemowe ma zastosowanie w przypadku przerzutów odległych oraz wznów niekwalifikujących się do leczenia miejscowego.
Metody leczenia wczesnego raka szyjki macicy:
konizacja szyjki macicy (polega na usunięciu stożka szyjki macicy)
histerektomia (inaczej usunięcie macicy) prosta lub radykalna z limfadenektomią (inaczej usunięcie węzłów chłonnych) miedniczną/okołoaortalną
schematy leczenia raka jajnika
Ścieżki leczenia różnych typów raka szyjki macicy
Sprawdź optymalny schemat swojego leczenia, który uwzględnia Twoje rozpoznanie. Wybierz stopień zaawansowania raka szyjki macicy. Zapoznaj się też z programem lekowym dla raka szyjki macicy B.159.
Leczenie oszczędzająceZwińRozwiń
Powinno być poprzedzone diagnostyką obrazową (MRI). Istotnym elementem jest wielkość guza, ponieważ ryzyko niepowodzenia onkologicznego wzrasta, gdy guz jest większy niż 2cm. Nie kwalifikują się do takiego leczenia pacjentki z nowotworem o typie neuroendokrynnym i jelitowym, z wcześniejszymi problemami z prokreacją oraz po przekroczeniu wieku reprodukcyjnego. Przed decyzją odnośnie podjęcia leczenia oszczędzającego wskazana jest konsultacja z lekarzem specjalistą w zakresie medycyny rozrodu. W ciąże zachodzi ok. 40 proc. leczonych tak kobiet, a zakończenie porodu następuje przez cięcie cesarskie.
Wybierz swój stopień:
Twój schemat leczenia:
KonizacjaZwińRozwiń
Polega na usunięciu stożka szyjki macicy. Po znieczuleniu krótkotrwałym ogólnym (dożylnym) lekarz wprowadza do pochwy wziernik, a następnie przy pomocy skalpela, lasera lub tzw. pętli elektrochirurgicznej, wycina fragment szyjki macicy. Potem dokonuje wyłyżeczkowanie jamy macicy, co dodatkowo pozwala w późniejszym badaniu histopatologicznym zdiagnozować inne nieprawidłowości. W niektórych przypadkach na zakończenie zabiegu wymagane jest założenie szwów rozpuszczalnych.
lub
ElektrokonizacjaZwińRozwiń
Otrzymasz znieczulenie miejscowe. Podczas zabiegu lekarz przy pomocy pętli elektrycznej wytnie fragment szyjki macicy i przekaże materiał do badań histopatologicznych. Dokona również wyłyżeczkowania szyjki macicy. Po zabiegu – tak jak w przypadku cytologii – może pojawić się delikatne krwawienie z dróg rodnych.
Rekonizacja lub trachelektomiaZwińRozwiń
W przypadku dodatnich marginesów zalecana jest ponowna konizacja lub chirurgiczne usunięcie szyjki macicy, np. wraz z częścią pochwy i węzłami chłonnymi miedniczymi.
Polega na usunięciu stożka szyjki macicy. Po znieczuleniu krótkotrwałym ogólnym (dożylnym) lekarz wprowadza do pochwy wziernik, a następnie przy pomocy skalpela, lasera lub tzw. pętli elektrochirurgicznej, wycina fragment szyjki macicy. Potem dokonuje wyłyżeczkowanie jamy macicy, co dodatkowo pozwala w późniejszym badaniu histopatologicznym zdiagnozować inne nieprawidłowości. W niektórych przypadkach na zakończenie zabiegu wymagane jest założenie szwów rozpuszczalnych.
lub
Prosta lub radykalna trachelektomiaZwińRozwiń
Prosta trachelektomia oznacza amputację szyjki macicy, radykalna – jej usunięcie. W tym drugim przypadku lekarz rozważy zapewne biopsję węzła wartowniczego.
Z limfadenektomią miedniczną, która jest obowiązkowa. Zabieg polega na całkowitym usunięciu szyjki macicy i sąsiednich tkanek oraz na wycięciu węzłów chłonnych w obrębie miednicy.
Dotyczy wszystkich chorych które zakończyły swoje plany macierzyńskie.
Wybierz swój stopień:
Twój schemat leczenia:
Konizacja chirurgiczna ZwińRozwiń
Polega na usunięciu stożka szyjki macicy. Po znieczuleniu krótkotrwałym ogólnym (dożylnym) lekarz wprowadza do pochwy wziernik, a następnie przy pomocy skalpela, lasera lub tzw. pętli elektrochirurgicznej, wycina fragment szyjki macicy. Potem dokonuje wyłyżeczkowanie jamy macicy, co dodatkowo pozwala w późniejszym badaniu histopatologicznym zdiagnozować inne nieprawidłowości. W niektórych przypadkach na zakończenie zabiegu wymagane jest założenie szwów rozpuszczalnych.
lub
ElektrokonizacjaZwińRozwiń
Otrzymasz znieczulenie miejscowe. Podczas zabiegu lekarz przy pomocy pętli elektrycznej wytnie fragment szyjki macicy i przekaże materiał do badań histopatologicznych. Dokona również wyłyżeczkowania szyjki macicy. Po zabiegu – tak jak w przypadku cytologii – może pojawić się delikatne krwawienie z dróg rodnych.
RekonizacjaZwińRozwiń
W przypadku dodatnich marginesów zaleca się powtórną konizację.
Czeka Cię prawdopodobnie radykalne wycięcie macicy wraz z węzłami miednicy. Lekarz rozważy, czy wykonać również biopsję węzła wartowniczego (pierwszy węzeł, do którego wraz z limfą przedostają się komórki nowotworowe, co może zainicjować proces przerzutu).
Czeka Cię prawdopodobnie radykalne wycięcie macicy wraz z węzłami chłonnymi miednicy i okołoaortalnymi. Zabieg powinien być przeprowadzony techniką chirurgii otwartej, ponieważ wyniki badania LACC wykazały, że chirurgia laparoskopowa oraz robotowa zwiększają ryzyko nawrotu i zgonu. W przypadku chorych nieoperacyjnych z powodów niechirurgicznych opcją terapii jest radiochemioterapia.
Czeka Cię prawdopodobnie radykalne wycięcie macicy wraz z węzłami chłonnymi miednicy i okołoaortalnymi. Zabieg powinien być przeprowadzony techniką chirurgii otwartej, ponieważ wyniki badania LACC wykazały, że chirurgia laparoskopowa oraz robotowa zwiększają ryzyko nawrotu i zgonu. W przypadku chorych nieoperacyjnych z powodów niechirurgicznych opcją terapii jest radiochemioterapia.
Czeka Cię prawdopodobnie radykalne wycięcie macicy wraz z węzłami chłonnymi miednicy i okołoaortalnymi. Zabieg powinien być przeprowadzony techniką chirurgii otwartej, ponieważ wyniki badania LACC wykazały, że chirurgia laparoskopowa oraz robotowa zwiększają ryzyko nawrotu i zgonu. W przypadku chorych nieoperacyjnych z powodów niechirurgicznych opcją terapii jest radiochemioterapia.
Leczenie uzupełniające po zabiegu chirurgicznymZwińRozwiń
To pooperacyjna radio- lub radiochemioterapia. Zostanie Ci zalecona, jeśli wystąpi u Ciebie jeden z tych czynników:
naciek w linii cięcia chirurgicznego
naciekanie przymacicz
przerzuty do węzłów chłonnych
niekorzystne czynniki rokownicze
naciekanie przestrzeni wokół naczyń chłonnych
wielkość guza > 4cm
głębokie naciekanie podścieliska (>5mm)
stopień zróżnicowania G2/G3
brak wystarczających danych o stanie przymacicz lub mała (<20) liczba usuniętych węzłów chłonnych
Wybierz swój stopień:
Twój schemat leczenia:
RadiochemioterapiaZwińRozwiń
Obejmuje zastosowanie chemio oraz brachy- i teleradioterapii. U chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy radiochemioterapia poprawia kontrolę miejscową, wydłuża czas przeżycia ogólnego i zmniejsza częstość rozsiewu narządowego.
Jeśli chodzi o chemioterapię to powszechnie stosowana jest cisplatyna w dawce 40mg na m2 podawana co tydzień. W przypadku zaistnienia niewydolności nerek czy uszkodzenia słuchu dopuszcza się stosowanie karboplatyny.
W tym stopniu zaawansowania jedną z opcji leczenia jest radykalna histerektomia z limfadenektomią. Zabieg umożliwia określenie rzeczywistego zaawansowania choroby, resekcję powiększonych, przerzutowych węzłów chłonnych, a u kobiet przed menopauzą pozwala zachować funkcję hormonalną jajników. Jest zalecany przy istnieniu ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego w przydatkach, współistniejących guzach w miednicy mniejszej i w przypadku braku możliwości przeprowadzenia radioterapii.
Obejmuje zastosowanie chemio oraz brachy- i teleradioterapii. U pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy radiochemioterapia poprawia kontrolę miejscową, wydłuża czas przeżycia ogólnego i zmniejsza częstość rozsiewu narządowego.
Jeśli chodzi o chemioterapię, to powszechnie stosowana jest cisplatyna w dawce 40mg na m2 podawana co tydzień. W przypadku zaistnienia niewydolności nerek czy uszkodzenia słuchu dopuszcza się stosowanie karboplatyny.
W tym stopniu zaawansowania jedną z opcji leczenia jest radykalna histerektomia z limfadenektomią. Zabieg umożliwia określenie rzeczywistego zaawansowania choroby, resekcję powiększonych, przerzutowych węzłów chłonnych, a u kobiet przed menopauzą pozwala zachować funkcję hormonalną jajników. Jest zalecany przy istnieniu ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego w przydatkach, współistniejących guzach w miednicy mniejszej i w przypadku braku możliwości przeprowadzenia radioterapii.
Obejmuje zastosowanie chemio oraz brachy- i teleradioterapii. U pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy radiochemioterapia poprawia kontrolę miejscową, wydłuża czas przeżycia ogólnego i zmniejsza częstość rozsiewu narządowego.
Jeśli chodzi o chemioterapię, to powszechnie stosowana jest cisplatyna w dawce 40mg na m2 podawana co tydzień. W przypadku zaistnienia niewydolności nerek czy uszkodzenia słuchu dopuszcza się stosowanie karboplatyny.
W tym stopniu zaawansowania jedną z opcji leczenia jest radykalna histerektomia z limfadenektomią. Zabieg umożliwia określenie rzeczywistego zaawansowania choroby, resekcję powiększonych, przerzutowych węzłów chłonnych, a u kobiet przed menopauzą pozwala zachować funkcję hormonalną jajników. Jest zalecany przy istnieniu ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego w przydatkach, współistniejących guzach w miednicy mniejszej i w przypadku braku możliwości przeprowadzenia radioterapii.
Jest postępowaniem z wyboru, obejmuje chemioterapię wraz z leczeniem antyangiogennym oraz immunoterapią. W wybranych przypadkach można rozważyć chirurgię i/lub radioterapię paliatywną.
Plan Twojego leczenia powinien być ustalany w zespole wielodyscyplinarnym, przy udziale ginekologa-onkologa lub doświadczonego ginekologa, radioterapeuty i onkologa klinicznego. Kluczowymi czynnikami warunkującymi wybór strategii leczenia jest zaawansowanie nowotworu i stan sprawności chorej.
Dowiedz się więcej o tym, jak wyglądają podstawowe typy leczenia w przypadku raka szyjki macicy i czego możesz się spodziewać.
Leczenie chirurgiczneZwińRozwiń
W leczeniu pierwotnym może być jedyną formą terapii lub towarzyszy mu leczenie uzupełniające. W leczeniu uzupełniającym może stanowić uzupełnienie wcześniejszej radioterapii lub chemioterapii (rzadko stosowane). Może być stosowane w leczeniu wznowy lub jako procedura ratująca. W leczeniu paliatywnym ma za zadanie usunięcie skutków rozwijającej się choroby lub poprawę jakości życia (np. wyłonienie stomii w przypadku niedrożności jelit lub nefrostomii w przypadku wodonercza).
RadioterapiaZwińRozwiń
Leczenie polega na podaniu wysokiej dawki promieniowania na naciek szyjki macicy, trzon macicy, część pochwy, przymacicza i regionalne węzły chłonne. Obejmuje brachy- i teleradioterapię. Podstawową jednostką miary promieniowania w radioterapii jest 1 Gy (grej). Pełne leczenie brachyterapii z teleradioterapią to podanie łącznej dawki 80-85 Gy. Teleradioterapia polega na napromienianiu tkanki rakowej wiązkami zewnętrznymi (czyli z pewnej odległości). Brachyterapia (kiedy źródło promieniowania jest w bezpośredniej styczności z leczonym miejscem) jest zabiegiem najczęściej przeprowadzanym w znieczuleniu miejscowym, polega na założeniu do pochwy specjalnych aplikatorów, w których jest źródło promieniowania. Wymaga specjalnego przygotowania w postaci oczyszczenia jelita grubego. Po zabiegu można odczuwać dyskomfort i dolegliwości bólowe, które należy zgłosić pielęgniarce lub lekarzowi. Jeśli guz jest mały, leczenie może zaczynać się od brachyterapii, ale najczęściej przeprowadzane jest po zakończeniu teleradioterapii z cotygodniową chemioterapią. Brachyterapia pozwala na podanie wysokiej dawki na naciek szyjki macicy z oszczędzeniem narządów krytycznych, aczkolwiek jej ograniczony zasięg powoduje, że niektóre miejsca nie otrzymują wystarczającej dawki promieniowania. Dzięki teleradioterapii można zwiększyć dawkę w odpowiednich tkankach do dawki należnej.
Nadal jest podstawową metodą leczenia chorych na rozsianego lub nawrotowego raka szyjki macicy. Jednym z najbardziej aktywnych leków jest cisplatyna. Chemioterapia dwulekowa zawierająca cisplatynę w połączeniu z paklitakselem, topotekanem, gemcytabiną lub winorelbiną jest standardem leczenia, a skuteczność tych schematów jest podobna. Wykazano, że u pacjentek wcześniej nieleczonych cisplatyna ma większą aktywność niż karboplatyna, ale u chorych poddanych wcześniej radiochemioterapii z zastosowaniem cisplatyny lekarz może rozważyć jej zastąpienie karboplatyną.
Wyniki leczenia poprawia stosowanie wraz z chemioterapią bewacyzumabu. Zwiększa to częstość odpowiedzi na leczenie, wydłuża czas do progresji choroby oraz przeżycie całkowite. Jednak możliwe powikłania po zastosowaniu bewacyzumabu jak przetoki, krwawienia, powikłania zakrzepowo-zatorowe czy nadciśnienie tętnicze powodują, że nie wszystkie pacjentki mogą skorzystać z tego leczenia.
Bwacyzumab jest lekiem, który nie działa bezpośrednio na komórki nowotworowe, a na naczynia krwionośne. Nowotwór, żeby mógł się rozwijać, potrzebuje glukozy i innych składników odżywczych i aby je dostać, musi wytworzyć sobie nowe naczynia krwionośne, którymi będzie podkradać potrzebne mu paliwo. Bewacyzumab należy do grupy leków antyangiogennych, co oznacza, że hamuje tworzenie się nowych naczyń krwionośnych i tym samym zmniejsza możliwość wzrostu nowotworu. Z tego samego względu rzadko jest stosowany jako monoterapia, raczej wzmacnia skuteczność chemioterapii.
ImmunoterapiaZwińRozwiń
Od 1 kwietnia 2024 r. pacjentki mogą także być leczone w 1 linii pembrolizumabem w połączeniu z chemioterapią +/- bewacyzumab. Wg badania KEYNOTE-826 dodanie pembrolizumabu do leczenia wydłuża czas do progresji całkowitej oraz czas przeżycia całkowitego. Przed rozpoczęciem leczenia zleca się oznaczenie ekspresji PD-L1, gdyż korzyść z tego leczenia odnosiły tylko chore z ekspresją PD-L1 mierzoną jako CPS ≥ 1.
Ta metoda leczenia polega na aktywacji układu immunologicznego, dzięki czemu pobudzane są naturalne mechanizmy obronności przeciwnowotworowej. W organizmie każdego człowieka powstają nieprawidłowe komórki, ale do rozwoju nowotworu dochodzi wtedy, kiedy układ immunologiczny przestaje rozpoznawać je jako te, które należy zniszczyć. Leki jak pembrolizumab czy cemiplimab działają w taki sposób, jakby chciały od nowa nauczyć układ odpornościowy, że komórki nowotworowe to „obcy” i że należy się nimi zająć. Stymulując układ immunologiczny do pracy, trzeba się liczyć z tym, że możemy zrobić to nadmiernie i wówczas może zaatakować nasze własne zdrowe tkanki jako „obce” i wytworzyć przeciwko nim przeciwciała. Działania niepożądane po immunoterapii mogą dotyczyć każdego układu w organizmie, ale najczęściej dotyczą gruczołów dokrewnych (nadczynność i niedoczynność tarczycy, niedoczynność nadnerczy), skóry (wysypki, pęcherze), układu pokarmowego (biegunka) czy wątroby (podwyższone poziomy transaminaz czy bilirubiny). Zazwyczaj dobrze odpowiadają na leczenie sterydami, które wyciszają nadmierną reakcję immunologiczną.
Jakie są rokowania w przypadku raka szyjki macicy?
Wyniki Twojego leczenia zależą w największym stopniu od stopnia zaawansowania choroby, typu histologicznego i zajęcia węzłów chłonnych. Najczęściej opisuje się je jako odsetek 5-letnich przeżyć w poszczególnych grupach:
I stopień bez zajęcia węzłów chłonnych – 95 proc.
I stopień z zajęciem węzłów chłonnych – do 3 węzłów chłonnych miednicznych – 70 proc., ale nie przekracza 40 proc. w przypadku zajęcia więcej niż 3 węzłów chłonnych miednicznych lub około aortalne
II stopień – 65 proc.
III stopień – 45 proc.
IV stopień – nie przekracza proc.
Ważne!
Kluczowymi czynnikami warunkującymi wybór strategii leczenia jest zaawansowanie nowotworu i Twój stan sprawności.
Badania kliniczne
Gdzie szukać informacji o badaniach klinicznych?
W tej chwili nie ma jednego miejsca zbierającego tego typu informacje. Można ich szukać na stronach internetowych poszczególnych ośrodków. W zakładkach “badania kliniczne” dużych ośrodków onkologicznych można znaleźć informacje, jakie badania są aktualnie realizowane w danej instytucji. Należy pytać o takie informacje także bezpośrednio w swoim ośrodku leczącym.
Informacje na temat badań klinicznych możesz znaleźć również na stronach:
Po zakończeniu leczenia onkologicznego przez okres co najmniej 5 lat pozostaniesz pod ścisłym nadzorem lekarza onkologa. Badania kontrolne, czyli follow-up, mają swój schemat i pomagają lekarzowi prowadzącemu w podjęciu decyzji zlecenia dodatkowych badań obrazowych i/lub laboratoryjnych.
Jak wyglądają badania kontrolne po zakończeniu leczenia raka szyjki macicy?
Badania kontrolne u ginekologa zalecane są co 3 miesiące w pierwszych dwóch latach, następnie co 6 miesięcy do 5 lat i później raz w roku.
Jakie badania mogą zostać wykonane?
wywiad oraz badanie fizykalne w trakcie każdej wizyty
pełne badanie ginekologiczne
cytologia
Twoje zdanie na temat Centrum Kryzysowego jest dla nas ważne!
Twoja opinia pomoże nam przy tworzeniu treści na Centrum Kryzysowym i rozwijaniu portalu – wyrazisz ją, wypełniając naszą ankietę (kliknij tutaj). Jeśli jesteś zadowolony/zadowolona z korzystania z naszej strony, prosimy: poleć Centrum Kryzysowe dalej!
Diagnostyka i leczenie onkologiczne są skomplikowanymi kwestiami, na które składa się wiele czynników. W Twojej głowie może pojawić się wiele pytań, dlatego zachęcamy do zapoznania się z dodatkowymi materiałami:
Sekcja dla pacjentek na stronie NFZ
Najczęściej zadawane pytania
Poradnik „O życiu z rakiem i po raku: Praktyczny poradnik dla każdego” pod red. prof. Krystyny de Walden-Gałuszko
Tu dowiesz się więcej o szczepieniach przeciwko HPV
Na tej stronie znajdziesz informacje o programie profilaktycznym raka szyjki macicy
