wprowadzenie

Ostatnia aktualizacja: 19 lipca 2024

Jak wygląda leczenie raka szyjki macicy u kobiet w ciąży

Rak szyjki macicy należy do najczęściej występujących nowotworów u kobiet w ciąży. Około 1-3 proc. kobiet z tym rozpoznaniem jest w ciąży lub połogu (pierwsze 6-8 tyg po porodzie). Około połowa jest diagnozowana przed porodem, a druga do 12 miesięcy od porodu. Postępowanie w takich przypadkach zależy od:

  • stopnia zaawansowania raka szyjki macicy
  • wielkości guza
  • typu histologicznego
  • stanu węzłów chłonnych
  • wieku ciąży w momencie diagnozy

Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z naszej INFOLINII – tel. 22 105 55 30 od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-19:00

W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. W środy możesz skorzystać z porad interwentki kryzysowej, w czwartki i w piątki – również dietetyczki. Od wtorku do czwartku (w godz. 17:00-20:00) dyżuruje także koordynator onkologiczny.

Jakie są strategie leczenia kobiet w ciąży?

70 proc. raków szyjki macicy jest rozpoznawana w I stopniu zaawansowania. Przy podejrzeniu inwazji powinna zostać wykonana konizacja (polega na usunięciu stożka szyjki macicy i dokładnym jego zbadaniu) za pomocą zimnego noża lub pętlą elektryczną, najlepiej w II trymestrze.

We wczesnym raku szyjki stwierdzonym w I trymestrze lub na początku II, lekarz może zastosować limfadenektomię laparoskopową (laparoskopowe wycięcie węzłów chłonnych), aby określić stan zaawansowania w węzłach chłonnych. Jej wykonanie jest możliwe do ok. 20-22 tygodnia przy pojedynczej ciąży.

Ważne!

U kobiet w ciąży można wykonywać zabiegi radykalne oraz oszczędzające jak u kobiet niebędących w ciąży. Jednak w takich przypadkach najlepiej zdecydować się na leczenie w ośrodkach wyspecjalizowanych.

Schematy leczenia kobiet w ciąży

Decyzja o leczeniu zależy m.in. od wieku ciąży. Poniżej możesz sprawdzić optymalny schemat swojego leczenia, który uwzględnia Twoje rozpoznanie.

Leczenie do 22. tygodnia ciąży Zwiń Rozwiń

W celu sprawdzenia swojego schematu leczenia należy wybrać stopień zaawansowania raka szyjki macicy.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Konizacja Zwiń Rozwiń

Jest najprawdopodobniej wystarczającym postępowaniem. Polega na usunięciu stożka szyjki macicy. Po znieczuleniu krótkotrwałym ogólnym (dożylnym) lekarz wprowadza do pochwy wziernik, a następnie przy pomocy skalpela, lasera lub tzw. pętli elektrochirurgicznej, wycina fragment szyjki macicy. Potem dokonuje wyłyżeczkowanie jamy macicy, co dodatkowo pozwala w późniejszym badaniu histopatologicznym zdiagnozować inne nieprawidłowości. W niektórych przypadkach na zakończenie zabiegu wymagane jest założenie szwów rozpuszczalnych.

Twój schemat leczenia:

Limfadenektomia Zwiń Rozwiń

Wycięcie węzłów chłonnych – należy je wykonać, aby określić stopień zajęcia tych obszarów przez chorobę. Hospitalizacja po takim zabiegu trwa 5-7 dni.

Prosta trachelektomia Zwiń Rozwiń

Przy braku przerzutów do węzłów chłonnych może zostać przeprowadzona prosta trachelektomia (amputacja szyjki macicy).

lub

Ścisła obserwacja Zwiń Rozwiń

Przy braku przerzutów do węzłów chłonnych to alternatywa dla prostej trachelektomii. Np. ze względu na bardzo duże ryzyko powikłań leczenie zmian HSIL w ciąży nie jest zalecane. U takich pacjentek rekomenduje się obserwację kolposkopową i cytologiczną w odstępach 12-tygodniowych.

Twój schemat leczenia:

Limfadenektomia miedniczna Zwiń Rozwiń

Zabieg polega na wycięciu węzłów chłonnych w obrębie miednicy. Hospitalizacja po takim zabiegu trwa 5-7 dni.

Chemioterapia lub obserwacja Zwiń Rozwiń

Chemioterapię można stosować po zakończeniu I trymestru ciąży i należy zakończyć ok. 3 tygodnie przed planowanym rozwiązaniem ciąży. Jeśli to możliwe, stosowane są schematy cotygodniowe, co pozwala na lepszą kontrolę ciąży, a dawki chemioterapeutyków są niższe.

lub

Chemioterapia neoadiuwantowa Zwiń Rozwiń

Polega na podaniu leków cytostatycznych przed zabiegiem chirurgicznego usunięcia obszaru zajętego przez nowotwór celem zmniejszenia guza.  

Leczenie chirurgiczne Zwiń Rozwiń

Po zastosowaniu chemioterapii neoadiuwantowej lekarz dokona oceny zaawansowania – stwierdzi, czy zmniejszenie się guza pozwala na wykonanie zabiegu operacyjnego.

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Przy decyzji o utrzymaniu ciąży postępowanie polega na włączeniu chemioterapii po I trymestrze. Jeśli to możliwe, stosowane są schematy cotygodniowe, co pozwala na lepszą kontrolę ciąży, a dawki chemioterapeutyków są niższe.

Leczenie po 22. tygodniu ciąży Zwiń Rozwiń

W celu sprawdzenia swojego schematu leczenia należy wybrać stopień zaawansowania raka szyjki macicy.

Wybierz swój stopień:

Twój schemat leczenia:

Odroczenie leczenia Zwiń Rozwiń

Leczenie może zostać odroczone do porodu.

lub

Chemioterapia neoadiuwantowa Zwiń Rozwiń

Polega na podaniu leków cytostatycznych celem zmniejszenia guza przed zabiegiem chirurgicznym po porodzie.

Twój schemat leczenia:

Chemioterapia neoadiuwantowa Zwiń Rozwiń

Polega na podaniu leków cytostatycznych celem zmniejszenia guza przed zabiegiem chirurgicznym po porodzie.

Twój schemat leczenia:

Odroczenie leczenia Zwiń Rozwiń

Im później w ciąży jest rozpoznana choroba w tym zaawansowaniu, tym częściej stosuje się postępowanie wyczekujące.

lub

Chemioterapia Zwiń Rozwiń

Zastosowanie chemioterapii do 35-36. tygodnia pozwala na zakończenie ciąży w terminie porodu.

W wyższych stopniach zaawansowania postępowanie jest podobne jak u chorych niebędących w ciąży.

W przypadkach niekwalifikujących się do leczenia operacyjnego (jak wyżej) metodą z wyboru jest radiochemioterapia i brachyterapia (o tych metodach przeczytasz na poprzedniej stronie) Decyzja zależy od:

  • oceny stopnia dojrzałości płodu
  • wieku ciążowego
  • decyzji chorej

Jeśli płód jest zdolny do życia (III trymestr, powyżej 24. tygodnia ciąży), a stopień zaawansowania nie przekracza IIA postępowaniem z wyboru jest zakończenie ciąży na drodze cięcia cesarskiego i radykalne wycięcie macicy i węzłów chłonnych, a następnie przeprowadzenie teleterapii i brachyterapii dopochwowej. We wcześniejszych etapach ciąży nie wykonuje się cięcia cesarskiego, a pozostałe postępowanie jest podobne jak powyżej.

U chorych z zaawansowanym, nieoperacyjnym rakiem szyjki, jeśli płód jest zdolny do życia, wykonuje się cięcie cesarskie, a następnie radykalną radioterapię. Jeśli chora jest w I lub II trymestrze, leczenie rozpoczyna się bezpośrednio od teleradioterapii, co w konsekwencji skutkuje poronieniem.

W granicznych sytuacjach między II a III trymestrem można odroczyć leczenie o ok. 2-3 tygodnie w celu uzyskania większej dojrzałości płodu.

W przypadku rozpoznania raka drobnokomórkowego charakteryzującego się złym rokowaniem zaleca się możliwie szybkie zakończenie ciąży i natychmiastowe podjęcie leczenia onkologicznego.

Podsumowanie

Wyniki leczenia raka szyjki macicy u kobiet w ciąży nie są gorsze niż u kobiet niebędących w ciąży, głównie za sprawą częstszego wykrywania wczesnych postaci raka u ciężarnych.

Planowaniem i prowadzeniem leczenia powinien zajmować się zespół wielospecjalistyczny (perinatolog i neonatolog oraz specjaliści z zakresu dziedzin onkologicznych), który potrafi zapewnić bezpieczeństwo ciąży.

Infolinia 22 105 55 30

(pon. - pt, 17.00 - 19.00)