Już wiesz, że podejrzewając u siebie niepokojące objawy ze strony górnych dróg oddechowych, należy zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego czyli lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej. To on weryfikuje, czy objawy są na tyle swoiste i nie związane z infekcją wirusową, że pacjent wymaga badania laryngologicznego w kierunku wykrycia nowotworów głowy i szyi do badania w specjalistycznej poradni laryngologicznej. Wówczas otrzymasz skierowanie do Specjalistycznej Poradni Otorynolaryngologicznej. Jeśli lekarz uzna, że Twoja zmiana budzi niepokój, skieruje Cię na dalszą diagnostykę.
W sytuacji podejrzenia nowotworu w obrębie głowy i szyi specjalista zleci choremu szczegółowe badania rozszerzone i/lub dodatkowe konsultacje specjalistyczne. Poniżej opisujemy szczegółowo, jak powinna wyglądać proces diagnozy raka głowy i szyi.
Ścieżkę pacjenta przygotowała
Specjalistka onkologii klinicznej, psychoonkolog. Pracuje w Szpitalu Specjalistycznym im. L. Rydygiera w Krakowie.
Typ histopatologiczny nowotworu, stopień zaawansowania oraz ocena Twojego ogólnego stanu zdrowia będą miały decydujące znaczenie przy podejmowaniu decyzji odnośnie leczenia.
Poniżej znajdziesz badania, które może zlecić lekarz pod kątem diagnozy podejrzanej zmiany..
Pamiętaj, że badania dobierane są do indywidualnych potrzeb i sytuacji pacjenta. Nie wszystkie z nich muszą zostać wykonane w każdym przypadku.
W ramach diagnostyki pogłębionej w zależności od objawów wykonuje się następujące badania:
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC)ZwińRozwiń
To badanie wykonuje najczęściej lekarz patomorfolog na zlecenie lekarza specjalisty otolaryngologa. Badanie jest przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym, polega na nakłuciu za pomocą cienkiej igły do aspiracji podejrzanej zmiany, guza lub węzła chłonnego pod kontrolą ultrasonograficzną.
Wycinek wraz z badaniem histopatologicznym ZwińRozwiń
Materiał z tkanki podejrzanej o proces rozrostowy pobiera lekarz specjalista otolaryngolog w poradni (pod warunkiem, że poradnia jest wyposażona w odpowiedni sprzęt i istnieje możliwość przekazania materiału tkankowego do badania histopatologicznego). Wykonuje to w znieczuleniu miejscowym lub znieczuleniu ogólnym. W przypadku guzów zlokalizowanych w krtani, gardle dolnym, części nosowej gardła oraz innych lokalizacjach trudnodostępnych materiał do badania histopatologicznego zostanie pobrany w znieczuleniu ogólnym. Chory zostanie przyjęty na krótkoterminowy pobyt na oddziale otolaryngologicznym.
Badanie w kierunku wykrycia wirusa HPV ZwińRozwiń
W przypadku pobrania wycinka z rejonu jamy ustnej i gardła środkowego badanie to przeprowadzone zostaje w pracowni histopatologii na zlecenie lekarza specjalisty.
USG szyi ZwińRozwiń
Wykonuje się je w przypadku stwierdzenia w badaniu palpacyjnym oporów patologicznych, wyczuwalnych na szyi węzłów chłonnych. To badanie nieinwazyjne, które można wielokrotnie powtarzać. Najczęściej jest przeprowadzone przez specjalistę radiologa lub przez lekarza specjalistę otolaryngologa.
Tomografia komputerowa z podaniem środka kontrastowego (TK) ZwińRozwiń
Przed wykonaniem powyższego badania w pracowni należy przedstawić wyniki badań laboratoryjnych (mocznik, kreatynina, TSH).
Środek kontrastowy pochłania promieniowanie rentgenowskie inaczej niż nasze tkanki, co sprawia, że pewne obszary ciała stają się bardziej widoczne na obrazach tomograficznych. Podanie środka kontrastowego poprawia więc różnicowanie struktur anatomicznych od nieprawidłowej, nowotworowej tkanki.
Rezonans magnetyczny (RM)ZwińRozwiń
Umożliwia dokładne obrazowanie badanie tkanek miękkich, narządów i struktur wewnętrznych w sposób nieinwazyjny.
Badanie to stanowi nieocenioną wartość diagnostyczną w przypadku poszukiwania ogniska pierwotnego guza przerzutowego, monitorowania u osób z podejrzeniem wznowy raka, w przypadku podejrzenia rozsiewu choroby nowotworowej, PET-CT ma szczególne zastosowanie w diagnostyce m.in. raka przełyku.
Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj. W naszej infolinii dla pacjentek i pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin pracują osoby z odpowiednim przygotowanym psychologicznym i merytorycznym – pomogą Ci rozwiązać różne problemy. Możesz skorzystać z porad psychologa, interwentki kryzysowej, dietetyczki i koordynatora onkologicznego.
W sytuacji, gdy wyniki zleconych badań na etapie diagnostyki pogłębionej przedstawiają odchylenia od stanu nieprawidłowego i/lub wskazują na podejrzenie o nowotwór, zostaniesz niezwłocznie skierowany/a na oddział otolaryngologiczny w celu dalszej diagnostyki i leczenia. Najlepiej, aby chorzy z podejrzeniem nowotworu głowy i szyi byli kierowani do ośrodków o wysokim stopniu referencyjności odpowiednio przygotowanych do leczenia tej grupy nowotworów.
Jak się przygotować do wizyty u lekarza?ZwińRozwiń
Aby Twoja wizyta u lekarza przebiegła sprawnie, ważne abyś był/a odpowiednio przygotowany/a. Ułóż, najlepiej w porządku chronologicznym, całą dostępną dokumentację. Nawet, gdy może Ci się wydawać, że niektóre badania nie są potrzebne, weź je ze sobą; lekarz zadecyduje, czy weźmie pod uwagę informacje w nich zawarte. Do dokumentacji należą, m.in. wypisy ze szpitala, badania laboratoryjne i obrazowe, konsultacje innych lekarzy specjalistów oraz Twoja grupa krwi.
Możesz założyć sobie specjalny segregator, w którym będziesz zbierać wyniki i informacje. Dokumentację najlepiej umieszczać w koszulkach w segregatorze, a każdą koszulkę osobno oznaczyć.
Ważne jest, aby przemyśleć dotychczasowy przebieg choroby, tj., kiedy zaczęły się objawy; co spowodowało, że zgłosiłaś się do specjalisty; choroby onkologiczne występujące w rodzinie. Zbierz także informacje na temat: Twoich innych chorób; leków, które przyjmujesz (w dawkach); przebytych zabiegów operacyjnych oraz informacje o szczepieniach ochronnych. Na pierwszą wizytę zabierz też ze sobą WSZYSTKIE badania laboratoryjne jakie znajdziesz w domu oraz w swojej dokumentacji medycznej u lekarz rodzinnego.
Pacjent/tka, która współpracuje z lekarzem, mówi o swoich problemach, zapisuje sobie wcześniej pytania, które ją nurtują – to pacjentka dobrze przygotowana. Wtedy, w trakcie wizyty, jesteśmy w stanie maksymalnie spożytkować czas, który mamy.
Pamiętaj, że możesz pójść na wizytę w towarzystwie bliskiej osoby, która może zapamiętać przekazane przez lekarza informacje i wesprzeć Cię.
Nowotwory głowy i szyi: rokowania
Rokowanie w przypadku raka szyi i głowy zależy od stopnia zaawansowania klinicznego oraz jego budowy histopatologicznej.
W przypadku chorych z nowotworem w I stopniu zaawansowania 5-letnie przeżycie wynosi od 82 do 100% leczonych chorych), 72 do 90% dla leczonych chorych z nowotworem o II stopniu zaawansowania, dla chorych z nowotworem o III stopniu zaawansowania – od 25 do 50% i dla chorych z nowotworem w najbardziej zaawansowanym stadium (stopień IV) przeżycie 5-letnie wynosi do 25% leczonych chorych.
Przed rozpoczęciem leczenia możesz zabezpieczyć płodność!
Po otrzymaniu diagnozy, ale przed rozpoczęciem leczenia, warto porozmawiać z lekarzem o możliwościach zabezpieczenia płodności. Leczenie onkologiczne i sama choroba mają negatywny wpływ na układ rozrodczy, ale nie muszą przekreślać Twoich szans na rodzicielstwo. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronie: MamRakaChceDziecko.pl.
